Programma Facilitaire diensten
Omschrijving
Dit programma gaat over de ontwikkeling en de uitvoering van de volgende ondersteunende diensten: onderzoek en statistiek, middelafdelingen (inclusief personeel & organisatie, Informatie- en Communicatietechnologie en facilitaire dienstverlening), communicatie en maatschappelijk vastgoed (Vastgoed, Sportservice en Accommodaties).
Onderzoek en statistiek
Wij verzamelen, rapporteren en publiceren objectieve, betrouwbare en bruikbare informatie over de stad, de wijken en de effecten van het beleid. Daarmee dragen wij bij aan de vaststelling, programmering en uitvoering van beleid en aan de gemeentelijke dienstverlening.
Middelenafdelingen
De middelafdelingen vormen de vanzelfsprekende partner van de gemeentelijke organisatie voor alle ondersteunende processen: de juiste service op de juiste plaats op het juiste tijdstip. Daarmee wordt bedoeld dat de middelenfuncties zodanig ingericht worden dat ze een optimale bijdrage leveren aan een effectieve en efficiënte uitvoering van de primaire processen van de gemeente.
De diensten liggen op het terrein van Informatie- en Communicatietechnologie, Documentaire Informatievoorziening, Inkoopadvisering- en ondersteuning, Facilitaire Zaken, Personeel en Organisatie, Interim-management, Communicatie en Financiële Administratie.
Voor een goede dienstverlening is transparantie vooraf bij de (interne) klant essentieel, waarbij wensen gekoppeld worden aan realistische verwachtingen. Uiteraard wordt achteraf de tevredenheid van de klant gemeten.
Communicatie
We maken gemeentelijk beleid openbaar en lichten dat toe, van voorbereiding en
besluitvorming tot en met uitvoering. We informeren gemeentelijke doelgroepen gevraagd en ongevraagd op een begrijpelijke manier over voor hen relevante onderwerpen. We adviseren het college en ambtenaren bij hun communicatie over strategische plan‐ en beleidsontwikkeling en voeren dit uit. We ontwikkelen algemene communicatiestrategie van bestuur en gemeente en geven die vorm. De lokale, regionale en nationale pers is daarbij een belangrijke intermediaire doelgroep. We informeren hen helder en tijdig. We zetten massamediale externe communicatiemiddelen in. We volgen de ontwikkelingen op het gebied van sociale media en zetten die media in waar nodig en mogelijk. We ontwikkelen strategische kaders voor onze huisstijl en geven die vorm. We adviseren over de inhoud en de infrastructuur voor interne communicatie. We bereiden
de communicatie rond rampen en calamiteiten voor, beheren die en voeren die uit.
Wij adviseren, ontwikkelen en beheren de communicatie‐infrastructuur die de
bestuurlijke en ambtelijke organisatie ten dienste staat teneinde:
- de uitvoering van het gemeentelijk beleid openbaar te maken en toe te lichten;
- de participatie van inwoners bij het beleid te verhogen en de toegankelijkheid van overheidvoorzieningen te verlagen;
- het publiek tijdig en toegankelijk te informeren over de gemeentelijke organisatie en haar producten en dienstenmedewerkers tijdig en toegankelijk te informeren over voor hen belangrijke of interessante onderwerpen.
Maatschappelijk vastgoed
De Afdeling Vastgoed, Sportservice en Accommodaties (VSA) zorgt voor effectief en klantvriendelijk beheer en zo efficiënt mogelijke benutting, spreiding en instandhouding van al het gemeentelijk vastgoed. VSA biedt de burgers aansprekende wijkvoorzieningen, VSA nodigt daarnaast uit tot sportbeoefening en stimuleert sportbeoefening actief. VSA weegt efficiency en effectiviteit van beheer af tegen maatschappelijke overwegingen en wensen.
Maatschappelijk Vastgoed staat ten dienste van de gemeentelijke beleidsprogramma’s en heeft een faciliterende en accommoderende functie. Daarbij heeft VSA een eigen rol en verantwoordelijkheid als eigenaar. De rol van VSA varieert van de rol van enkel huurbaas van een externe (gesubsidieerde) partij (bijvoorbeeld De Vereeniging en de Schouwburg) tot en met volledige exploitatie en beheer van wijkcentra, sportaccommodaties en Voorzieningenharten.
Maatschappelijke en culturele organisaties worden gehuisvest in gemeentelijke en niet-gemeentelijke panden. Voor eenmalige of kortdurende activiteiten kan men terecht in de welzijns- en sportaccommodaties.
Daarnaast beheert VSA in opdracht van het programma Grondbeleid een aantal objecten in afwachting van een definitieve herbestemming. Deze panden zetten we ook (tijdelijk) in voor maatschappelijke instellingen.
Maatschappelijk effect
Onderzoek en Statistiek
Wij verzorgen objectieve, betrouwbare en bruikbare maatschappelijke informatie en kennis over de stad, de wijken en de effecten van het beleid. Het doel is een goede onderbouwing te bieden voor de beleidsprogrammering, de beleidsuitvoering en de gemeentelijke dienstverlening en daarmee bij te dragen aan kwaliteit en de ontwikkeling van de stad en de wijken.
Middelenafdelingen
De middelenafdelingen vormen de vanzelfsprekende partner voor de gemeentelijke organisatie ten aanzien van alle ondersteunende diensten. Een organisatie waar onze klanten en de medewerkers trots op zijn. De ambitie is: de juiste service op de juiste plaats op het juiste tijdstip.
Communicatie
Wij leveren een bijdrage aan burgers die tevreden zijn over de informatie over de gemeentelijke organisatie en haar producten en diensten en over de uitvoering van het gemeentelijke beleid. Wij leveren inzicht in het democratische proces bij inwoners van Nijmegen, het bedrijfsleven, het onderwijs en maatschappelijke organisaties. Daarmee bieden wij:
- een basis voor interactie met diezelfde groepen,
- draagvlak voor de uitvoering van ons beleid,
- een positief beeld van de gemeente,
- medewerkers die tevreden zijn over de informatie over voor hen belangrijke of interessante onderwerpen
Maatschappelijk Vastgoed
Met Maatschappelijk Vastgoed maken wij mogelijk dat maatschappelijke effecten worden gerealiseerd via een groot aantal gemeentelijke programma’s. Met de gebouwen faciliteren en accommoderen we maatschappelijke instellingen. Steeds met het maatschappelijk doel voor ogen zoals dat door de beleidsinhoudelijke programma’s wordt geformuleerd. In de kadernota Vastgoed hebben wij de condities vastgelegd waaronder de gemeente Nijmegen over eigen vastgoed beschikt.
Onderzoek & Statistiek
Wat willen we bereiken
We voeren de regie op het gemeentelijk onderzoek; vanuit kennis en ervaring adviseren we over -het al dan niet zelf uitvoeren van- onderzoek. We zijn een efficiënt kenniscentrum ten behoeve van gemeentelijk beleid en de dienstverlening aan de Nijmeegse burgers. We stellen hiertoe jaarlijks een onderzoeksprogramma samen en dragen zorg voor een tijdige uitvoering van de onderzoeken hierin.
Indicatoren
We hebben ook in 2013 het onderzoeksprogramma O&S als uitgangspunt genomen. De daarin opgenomen onderzoeksbehoefte is gedurende het jaar getoetst op actualiteit en relevantie. Indien de behoefte nog actueel was, is voorzien in de informatiebehoefte. Op die manier voeren we de regie op uit te voeren onderzoeken en onderhouden we de kennis over en ten behoeve van de diverse gemeentelijke beleidsterreinen. Door nauw samen te werken met de beleidsafdelingen optimaliseren we de bruikbaarheid; men krijgt antwoord op de gestelde vragen. Professionele toetsing en begeleiding zorgen voor objectieve en betrouwbare onderzoeksinformatie.
We voeren de metingen die ten grondslag liggen aan de bepaling van de klanttevredenheid niet meer op de traditionele manier uit. Via onze netwerken krijgen we efficiënt en doelmatig in beeld hoe het staat met de tevredenheid van onze klanten en kunnen we sneller inspelen op eventuele wijzigingen in klantenwensen.
Wat hebben we ervoor gedaan
In de Stads- en Wijkmonitor schetsen we de staat van de stad en haar wijken. Deze monitor is het meest in het oog springend product van Onderzoek en Statistiek. Kennis uit diverse eigen en ook landelijke monitoren, burgerpeilingen en een groot aantal statistieken worden hiertoe gebundeld. Begin 2014 is de meest recente versie van de Stads- en Wijkmonitor beschikbaar.
Belangrijke monitoren die in 2014 zijn opgeleverd zijn de Crisismonitor (meerdere edities), de Stadscentrummonitor , de monitor Trends in Bouwen en Wonen, een Dienstverleningsmonitor en de monitor Bestuur.
We hebben over diverse onderwerpen peilingen gehouden onder ons digitaal Stadspanel.
Daarnaast is geïnvesteerd in kennisopbouw en -onderhoud rondom onder andere leefstijlen in Nijmegen, de mate waarin de zogenaamde participatiemaatschappij reeds in Nijmegen vorm wordt gegeven, het goed zicht krijgen op de meer kwetsbaren in onze stad.
Alle kennis ontsluiten we op de gemeentelijke website en brengen die via diverse kanalen onder de aandacht.
Middelenafdelingen
Wat willen we bereiken
We willen een organisatie die effectief, efficiënt, transparant, toegankelijk en
aanspreekbaar functioneert. We richten ons daarbij op onze kerntaken en doen dit met onze vaste, kwalitatief hoogwaardige medewerkers. Zij vormen het ‘kapitaal’ van onze organisatie.
Wat hebben we bereikt
P&O
Met ons strategisch document, de HRM‐agenda-plus 2013-2017, spelen wij in op de ontwikkelingen en veranderingen die op de gemeente afkomen. Vertrekpunt is een flexibele en professionele organisatie die vanuit een meer ondersteunende en participerende rol de klant tegemoet treedt.
We hebben ook dit jaar de organisatie ondersteund en geadviseerd bij het verankeren van de organisatie-ontwikkeling en de voortschrijdende bezuinigingen. We maken daarbij gebruik van de eigen strategische personeelsplanning. We hebben ons gastheerschap met de Omgevingsdienst ontwikkeld en zijn tevens we nauw betrokken geweest bij regionale ontwikkelingen m.b.t. ICT en het Werkbedrijf
Administratief Beheer
Het SEPA proof maken verloopt volgens planning; 1 februari 2014 voldoen al onze financieel administratieve processen aan de SEPA vereisten. In het aanbestedingstraject van onze bancaire dienstverlening, het betalingsverkeer gemeente Nijmegen, hebben we het afgelopen jaar de marktconsultatie uitgevoerd. De volgende stap is het samenstellen van de offerteopdracht. Met de realisatie van Single Sign On functionaliteit is het zorgvuldig gebruik (logische toegangsbeveiliging) van de financiële applicatie NFIS beter gewaarborgd. Ook werd hiermee de gebruikersvriendelijkheid (“één keer inloggen”) van NFIS vergroot. Voor het via één loket aanbieden van bedrijfsinformatie is met LIAS-Enterprise een functioneel en handzaam informatieplatform gerealiseerd.
De digitale facturering ontwikkelt zich gestaag verder; ca. 30% van onze inkoopfacturen wordt digitaal aangeboden en verwerkt. De geïntegreerde afhandeling van de financiële administratieve processen van parkeervergunningen is als aandachtspunt ingebracht in het aanbestedingstraject Parkeersysteem gemeente Nijmegen.
Facilitaire Zaken
In 2013 hebben we de 1e t/m 4e etage in het Stadhuis heringericht waardoor een groot deel van de medewerkers die hun werkplek in het gebouw aan Nieuwe Dukenburgseweg hadden, verhuisd zijn naar het Stadhuis. Verder hebben we hierdoor een deel van de gebouwen Elckerlyc en Arsenaalgas leeg kunnen maken en deze verhuurd aan de ODRN en RTV/LUX. Ook hebben we ruimte in het Stadhuis verhuurd aan de MARN en het RIEC. Door bovenstaande zijn we in staat om de facilitaire bezuiniging te realiseren.
In 2013 heeft de afdeling Facilitaire Zaken de eerste stappen gezet op weg naar een andere rol als ondersteuner van Gemeente Nijmegen. De gewijzigde opzet van de organisatie met een focus op de aansluiting van de dienstverlening op de behoeften van het primaire proces heeft verder vorm gekregen. De inrichting van de afdeling heeft zijn beslag gekregen, waarbij procesoptimalisatie en gebruik van geautomatiseerde toepassingen met behulp van een Facility Management Informatiesysteem (Planon) verder is uitgewerkt. Facilitaire Zaken heeft zich in 2013 verder ontwikkeld in de richting van een meer kader stellende facilitaire organisatie waarbij “Gastheerschap” en “Ondernemerschap” centraal staan.
Bureau Inkoop
Het bureau Inkoop gaat in 2013 verder met de doorontwikkeling van de inkoopfunctie. In
2013 wordt waarschijnlijk de nieuwe aanbestedingswet een feit. In 2013 bestaat de
mogelijkheid dat inkoop regionaal gaat werken en dat er samenwerking bestaat tussen
diverse organisaties en gemeenten. Contractmanagement en contract beheer zal ook in
2013 volop in de aandacht blijven staan. Voor de organisatie zijn dit nieuwe
ontwikkelingen die nog goed verankerd moeten worden.
InformatieManagement & Automatisering
Met ons strategisch document, het SIB 2012 - 2015, spelen wij in op de ontwikkelingen en veranderingen die op de gemeente afkomen. Vertrekpunt is een flexibele en professionele organisatie die vanuit een meer ondersteunende en participerende rol de klant tegemoet treedt.
We hebben ook dit jaar de organisatie ondersteund en geadviseerd bij het optimaal inzetten van de ICT-faciliteiten bij de verdere doorontwikkeling van de organisatie en de voortschrijdende bezuinigingen. We maken daarbij gebruik van de eigen strategische informatieplanning. We hebben ons gastheerschap met de Omgevingsdienst ontwikkeld en zijn tevens nauw betrokken geweest bij regionale ontwikkelingen m.b.t. ICT en het Werkbedrijf
Wat hebben we ervoor gedaan
P&O
We hebben stevig ingezet op Duurzame inzetbaarheid én Mobiliteit, waarbij we maatregelen nemen op in- door- en uitstroom. Het vertrekarrangement voor 60-63 jarigen heeft gezorgd voor een vrijwillige uitstroom van ouderen. Deze majeure operatie is budgettair neutraal verlopen, levert tevens een bezuiniging op en wordt gecombineerd met het aantrekken van nieuwe medewerkers, waarvan de acties eind 2013 zijn opgestart.
Met de interventies (o.a. het loopbaanbudget) in 2013 zorgen we ervoor dat onze medewerkers kunnen blijven aansluiten bij de huidige arbeidsmarkt en de veranderende rol als overheid, waarbij we streven we naar een goede mix van jong en oud in onze organisatie. We zijn eind 2013 gestart met de voorbereidingen om te komen tot een mobiliteitscentrum.
Functiegebouw
Alle voorbereidingen voor het inrichten van een nieuw functiegebouw zijn in 2013 afgerond. Met HR 21 krijgen we niet alleen een nieuw functiewaarderingssysteem maar hebben we ook een instrument wat ondersteunend is aan onze organisatieontwikkeling; interne mobiliteit en toebedeling van taken vergroot en voor resultaatafspraken kan zorgen in de gesprekscyclus.
Fiscale maatregelen
De nieuwe werkkostenregeling beoogt een vereenvoudiging door alle bestaande regels te vervangen en treedt per 1 januari 2015 verplicht in werking. We hebben de financiële administratie op orde gebracht zodat we in 2014 kunnen gaan proefdraaien.
Ook in het gemeentelijk beleid over verstrekkingen aan personeelsleden is inmiddels voorzien. De aanschaf van tablets is aan banden gelegd en in het najaar hebben we een regeling gemaakt voor de huidige gebruikers ervan.
Met de Belastingdienst is het Convenant Horizontaal Toezicht getekend.
Tot slot liggen we op koers met het werken aan onze lopende zaken als de nieuwe plaatselijke Cao-onderhandelingen; de voortgaande digitalisering van onze processen en formatiebeheer.
Op arbo-gebied is in het afgelopen jaar de kadernota Agressie vastgesteld en is er een besluit genomen over de wijze waarop de RI&E uitgevoerd wordt.
Administratief Beheer
In overleg met de betrokken proceseigenaren en dienstverleners (ING-bank) is gericht gewerkt, in lijn met de SEPA-vereisten, om uiterlijk 1 februari 2014 te voldoen aan de nieuwe Europese betaalstandaarden. Daar waar nodig zijn de betreffende applicaties geüpdatet en zijn onze financiële administratieve processen aangepast aan de nieuwe SEPA-regels.
In het najaar 2013 is de generieke financiële NFIS-applicatie succesvol geüpgraded naar CODA –versie12 ; hiermee werd ook de Single‐Sign‐On functionaliteit gerealiseerd en de gebruiksvriendelijkheid van de NFIS ‐applicatie verhoogd. Ook hebben we een geslaagde upgrade van het LIAS- pakket uitgevoerd, waarmee we nu beschikken over een adequaat platform voor de presentatie van bedrijfsinformatie binnen onze gemeentelijke organisatie.
Facilitaire Zaken
De herinrichting van het Stadhuis is door Facilitaire Zaken samen met de gebruikers projectmatig aangepakt. Per verdieping is er een projectopdracht geformuleerd, zijn randvoorwaarden en een pve opgesteld, een ontwerp gemaakt, zijn opdrachten aan leveranciers verstrekt en is de herinrichting uitgevoerd. Er zijn projectgroepen, stuurgroepen, cultuur- en gedrag-groepen, aankledings-groepen, etc. per verdieping geformeerd die allen een bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van het resultaat. Verder zijn vloerbedekking, kantoorinrichting, bouwkundige aanpassingen, technische aanpassingen, etc. aanbesteed. Voor de verhuur van de vrijkomende ruimtes hebben we potentiele huurders benaderd, hebben er huurcontracten mee gesloten en met een aantal Dienstverleningsovereenkomsten voor facilitaire dienstverlening.
Om de andere rol als facilitair ondersteuner vorm en inhoud te geven is er een doorontwikkeltraject gestart waarbij we als eerste onze missie en visie hebben bepaald. Vervolgens hebben we onderzocht wat er nodig is om van de huidige naar de toekomstige situatie te komen. Op basis hiervan zijn we met actieve betrokkenheid van de gehele facilitaire organisatie een aantal projecten, gerelateerd aan de Meeander Kenwaarden gestart:
Meeander kernwaarde | Ontwikkelpunt afdeling Facilitaire Zaken |
Professionaliteit | Gastheerschap |
Ondernemerschap | |
Vakkennis en competenties | |
Ontzorgen | |
Communicatieplan | |
Samenwerking | Accountmanagement |
Samenwerking en teamgeest | |
Kostenbewust | Facilitair beleid |
FMIS | |
Duidelijke begroting | |
Bezuinigingen | |
Strategische Huisvesting |
InformatieManagement & Automatisering
We hebben op de 4 speerpunten Het Nieuwe Werken, E-Dienstverlening, de decentralisaties in het sociale domein en de regionale ICT-samenwerking gefocust.
Op basis van deze speerpunten is het gemeentelijk projectportfolio het afgelopen jaar van een 50-tal innovatieve grote en kleinere projecten uitgevoerd en is er in regionaal projectverband een inmiddels vastgesteld bedrijfsplan ICT-Samenwerking Rijk van Nijmegen opgesteld.
De werkplekinrichting en de informatievoorziening voor de ondersteuning van het werkproces van de ODRN is ingericht aanvankelijk o.b.v een 6-tal verschillende informatiesystemen, maar na 3 maanden succesvol getransformeerd naar 1 werkomgeving.
Een aantal regiogemeenten worden inmiddels al actief ondersteund: Mook en MIddelaar uitvoering en beheer inkomen/GWS, Heumen opbouw bestanden grootschalige topografie, Wijchen vaste- en mobiele telefonie, enkele gemeente advisering inrichting DMS, etc.
In het kader van de organisatieontwikkeling onze afdeling InformatieManagement & Automatisering, de "toekomstbestendigheid" ervan bezien in het licht van de gemeentelijke en landelijke ambities maar ook met het oog op de noodzakelijke bezuinigingen wordt de afdeling kwalitatief en kwantitatief geanalyseerd door een externe, onafhankelijke partij.
Communicatie
Wat hebben we bereikt
De afdeling communiceerde in 2013 intern en extern over het bestuur en zijn beleid, evenals over de gemeentelijke organisatie en haar producten en diensten via verschillende kanalen en met verschillende middelen. We informeerden burgers, ondernemers, organisaties en verenigingen tijdig en begrijpelijk over voor hen relevante onderwerpen. We gaven belanghebbenden en belangstellenden de mogelijkheid invloed uit te oefenen op ontwikkeling en uitvoering van beleid door hen daar in een open dialoog tijdig bij te betrekken. De verdere intensivering van sociale media als Twitter en Facebook hebben hier goed aan bijgedragen. Ook hebben we de methodiek Factor C verder de organisatie in gebracht, waardoor burgers eerder werden betrokken bij beleidsvorming.
Wat hebben we ervoor gedaan
We informeerden burgers, ondernemers, verenigingen en organisaties tijdig en begrijpelijk over voor hen belangrijke of interessante onderwerpen. We gaven belanghebbenden en belangstellenden de mogelijkheid om invloed uit te oefenen, bij voorkeur in een open dialoog.We hebben de woordvoering namens het college richting pers en de advisering van het college met overtuiging opgepakt. De media zijn adequaat voorgelicht. We hebben vele communicatieplannen voor grotere en kleinere projecten ontwikkeld en uitgevoerd. Daarbij hebben we de juiste middelen ingezet om communicatiedoelstellingen te realiseren en verschillende doelgroepen te bereiken: mondeling, digitaal, papier en/of audiovisueel. Er is in de organisatie veel aandacht besteed aan het verbeteren van de burgerparticipatie. We hebben intern en extern diverse bijeenkomsten gehouden om de factor C methodieken toe te passen en burgers te betrekken bij beleidsvorming. Ook zijn flinke slagen gemaakt in onze digitale communicatie. We zijn in 2013 verder gegaan met de ontwikkeling van onze actieve Facebookpagina ons Twitteraccount.
Bovendien hebben we veel geïnvesteerd in het onderhouden van onze vakkennis en het aanscherpen van onze competenties. We hebben diverse trainingen met de afdeling gedaan en ook individuele medewerkers hebben trajecten op maat gevolgd.
Maatschappelijk Vastgoed
Wat hebben we bereikt
Het maatschappelijk vastgoed van de Gemeente Nijmegen hebben we volledig in beeld gebracht. Vastgoed dat permanent in eigendom is van de gemeente wordt geadministreerd bij het programma Facilitaire zaken. Vastgoed dat op korte termijn wordt gesloopt en herontwikkeld is ondergebracht in planexploitaties bij het programma Grondbeleid.
We hebben voor ons maatschappelijk vastgoed in de kadernota vastgoed condities vastgelegd waaronder de gemeente Nijmegen over eigen vastgoed beschikt:
- Altijd met het doel om maatschappelijke beleids-/programmadoelen te realiseren;
- Mits “de markt” dit niet regelt of kan regelen tegen aanvaardbare kosten;
- Mits de gemeente het financieel voordeliger kan regelen, waarbij de focus ligt op de totale kosten van de gehele levensduur (“Total costs of ownership”).
- Situationeel vanwege grote maatschappelijke of cultuurhistorische waarde.
Eigendom is dus géén doel op zich.
Wel streven wij een voortdurende optimalisering van financieel én maatschappelijk rendement na.
Daarbij hanteren wij de volgende instrumenten:
- Aan- en verkoopbeleid
- Exploitatiebeleid/ risicodragend exploiteren, waaronder: meerjarige onderhoudsplanning, meerjarig planning voor renovatie en wettelijke aanpassingen, meerjarenplanning voor aanpassingen als gevolg van nieuwe eisen van deze tijd en een verhuurkader
- Voorzieningenplan
- Risicomanagement
- Total Cost of Ownership
- Marktanalyse en benchmark gemeentelijk vastgoed
- Kwaliteitswaarborgen: onderhoud, toegankelijkheid, veiligheid en duurzaamheid
In 2013 zijn we gestart om, mede ter invulling van een bezuinigingstaakstelling, onze beleidslijnen zo concreet mogelijk uit te werken. Daartoe hebben wij de volgende onderzoeksopdracht maatschappelijk vastgoed geformuleerd:
Onderzoeksopdracht Maatschappelijk vastgoed
Het maatschappelijk vastgoed is een belangrijk instrument om beleid mede vorm te geven. Dit moet dan wel zo effectief en efficiënt mogelijk. Hoe kunnen wij bezuinigen door na te gaan hoe de huisvesting van groepen en instellingen, die wij subsidiëren, slimmer kan, ook in panden die niet van de gemeente zijn. Om naar de toekomst toe te komen tot een optimale invulling en verdeling van voorzieningen met door de gemeente ondersteunde groepen en instellingen, gaan we het volgende onderzoeken:
Welke maatregelen kunnen worden genomen om het gebruik van gebouwen, die binnen het domein van maatschappelijk vastgoed vallen, te optimaliseren. Wij verstaan onder gebouwen in dit kader zowel de gemeentelijke eigendommen als eigendommen van derden met een publiek gebruik. Ons doel is om minder gebouwen effectiever en efficiënter te gebruiken tegen lagere kosten en/of hogere inkomsten. Daarbij kan onder andere gedacht worden aan het beter benutten van leegstaande ruimten via het makelpunt, het spreiden of juist bundelen van aktiviteiten, dan wel het stimuleren van zelfbeheer of beter verhuren, dan wel uiteindelijk afstoten van maatschappelijk vastgoed/accommodaties.
Indicatoren
Wat hebben we ervoor gedaan
In 2013 zijn we gestart om, mede ter invulling van een bezuinigingstaakstelling, onze Vastgoedportefeuille in zijn geheel door te lichten. Daartoe hebben wij een onderzoeksopdracht maatschappelijk vastgoed geformuleerd:
Onderzoeksopdracht Maatschappelijk vastgoed
Het maatschappelijk vastgoed is een belangrijk instrument om beleid mede vorm te geven. Dit moet dan wel zo effectief en efficiënt mogelijk. Hoe kunnen wij bezuinigen door na te gaan hoe de huisvesting van groepen en instellingen, die wij subsidiëren, slimmer kan, ook in panden die niet van de gemeente zijn. Om naar de toekomst toe te komen tot een optimale invulling en verdeling van voorzieningen met door de gemeente ondersteunde groepen en instellingen, gaan we het volgende onderzoeken:
Welke maatregelen kunnen worden genomen om het gebruik van gebouwen, die binnen het domein van maatschappelijk vastgoed vallen, te optimaliseren. Wij verstaan onder gebouwen in dit kader zowel de gemeentelijke eigendommen als eigendommen van derden met een publiek gebruik. Ons doel is om minder gebouwen effectiever en efficiënter te gebruiken tegen lagere kosten en/of hogere inkomsten. Daarbij kan onder andere gedacht worden aan het beter benutten van leegstaande ruimten via het makelpunt, het spreiden of juist bundelen van aktiviteiten, dan wel het stimuleren van zelfbeheer of beter verhuren, danwel uiteindelijk afstoten van maatschappelijk vastgoed/accommodaties.
Deze maatregelen zullen uiteindelijk leiden tot een aanzienlijke bezuiniging van € 800.000 in 2017. Op de marapmomenten zal hieromtrent worden gerapporteerd.
We vermelden daarnaast de belangrijkste ontwikkelingen uit 2013 bij onze gebouwen in vogelvlucht:
Cultuur
- Nieuwbouw Doornroosje
Het afgelopen halfjaar is er hard gewerkt om de ontstane achterstand door tegenvallers in het bouwproces in te lopen. Eind 2013 is het hoogste punt bereikt. De oplevering wordt in het 2e kwartaal 2014 verwacht.
- De Vereeniging
In 2013 is het masterplan uitgewerkt en er ligt nu een definitief ontwerp. Er zijn adviseurs aangetrokken en de aanbesteding (selecties voor uitvoerende partijen) is gestart. In het 1e kwartaal 2014 zullen de vergunningen worden aangevraagd en in de zomermaanden juni-september 2014 zal de 1e fase worden uitgevoerd. De 2e fase wordt dan in de maanden juni-september 2015 uitgevoerd.
- Vasim
Twee partijen, Vrijheidsmuseum WO2 en Cultuurspinnerij de Vasim, hebben ons College te kennen gegeven in het Vasim gebouw gehuisvest te willen zijn. De Gemeente Nijmegen heeft aan beide partijen aangegeven aan hen gezamenlijk, tegen een symbolisch bedrag van €1,-, het gebouw in de huidige staat te gaan verkopen. De Gemeente Nijmegen heeft het Vrijheidsmuseum de rol van hoofdgebruiker gegeven, de Cultuurspinnerij is mede gebruiker. De invulling van deze plannen, zowel op financieel-, als op het meer inhoudelijke vlak, moet nog worden uitgewerkt.
Cultuurhistorie
- De Bastei
De haalbaarheidsstudie is afgerond. Inmiddels is ons College akkoord gegaan met de realisatie van De Bastei.
Het streven is om het bestemmingsplan binnenkort vrij te geven voor inspraak. De start bouw staat gepland voor de 2e helft van 2014 en realisatie voor 2016.
De afdeling VSA draagt zorg voor de instandhouding in afwachting van de realisatie.
- Mariënburgkapel
Het Huis van de Nijmeegse geschiedenis heeft in 2013 wederom gebruik gemaakt van de Mariënburgkapel.
Er zijn twee grote tentoonstellingen georganiseerd en een tiental kleinere evenementen en presentaties. Daarnaast zijn er diverse publieksactiviteiten geweest. In totaal heeft het huis in 2013 circa 24.000 bezoekers getrokken.
- Besiendershuis
In het kader van het ‘Artist in Residence (AIR) Besiendershuis project’ is ook in 2013 gebruik gemaakt van het Besiendershuis. De gemeente Nijmegen bood daarbij aan organisaties of instituten, binnen het domein van kunst, cultuur en wetenschap, de mogelijkheid een bijzondere gast uit te nodigen. Die bijzondere gast woont en werkt tijdens die periode in het Besiendershuis.
In 2013 zijn in samenwerking met NOP (Nijmeegs Ontwerp Platform), Theater Kwatta en Stg Zevenheuvelenloop de volgende gasten in Nijmegen ontvangen: Ontwerpers van Pink Pony Express, 5 theaterschrijvers voor Kwatta en de schrijver Abdelkader Benali. Daarnaast zijn 5 kleinere programma’s georganiseerd met diverse gasten en organisaties in Nijmegen (o.a. Music Meeting, De Gelderlander, Open Monumentendag, Theatraal am Waal). Rondom alle gasten is een presentatie georganiseerd die toegankelijk was voor een breed publiek.
We voorzien daarnaast in het reguliere onderhoud van de cultuurhistorische gebouwen.
Onderwijs en Jeugd
We beheren en verhuren een aantal panden ten behoeve van onderwijshuisvesting. Dit betreft onderwijsvoorzieningen in de voorzieningenharten in Nijmegen-Noord en Willemskwartier, maar ook in zelfstandige gebouwen, zoals de school Petrus Canisius, de locatie van het Flex college aan de Streekweg 20, Eigenwijs aan de Dobbelmannweg ,de locatie van Kristallis aan De Hatertseweg 400 en, in drie van de twaalf Brede Scholen, de open wijkschool voorziening. In 2013 zijn de panden Meijhorst 24-74 en Jacob van Campenstraat 8 overgedragen aan Vastgoed.
Daarnaast worden onze 27 binnensport- accommodaties ingezet voor het bewegingsonderwijs van de PO, SO en VO-scholen in Nijmegen en beheren wij 10 jongerencentra.
Wijken
Wij beheerden en exploiteerden in 2013 26 wijkvoorziengen waaronder voorzieningenharten, wijkcentra, buurtcentra en brede scholen en hanteerden daarbij de volgende principes:
- Wij streven t.a.v. de wijkaccommodaties voor de bewoners een goede spreiding en laagdrempeligheid na.
- Wij bevorderen het multifunctioneel gebruik van de wijkaccommodaties.
- Wij versterken de betrokkenheid van bewoners met hun eigen woonomgeving en de sociale cohesie in de wijken.
- Wij zetten het proces van aanpassing van het beheer en de exploitatie van de wijkaccommodaties aan de huidige eisen voort.
Wij werkten verder in 2013 aan de professionalisering: verdere verbetering van de bedrijfsvoering en verhoging van kwaliteit.
Daarnaast zijn er een aantal bouwkundige ontwikkelingen in 2013 te melden:
Aanpassing van wijkcentrum Hatert
Uitgangspunten van de aanpassing waren: stimulering ontmoeting, aanpassing jongerencentrum aan nieuwe wensen en het bereiken van een bredere doelgroep.
De verbouwing van “Hatert” is in maart 2013 afgerond. 16 maart heeft het wijkcentrum weer zijn deuren geopend. De gestelde doelen zijn gehaald.
Realiseren Voorzieningenhart Waterkwartier/ de Biezen
Het project voorzieningenhart Waterkwartier/ de Biezen is inmiddels ver gevorderd.
Dit voorzieningenhart is het eerste in Nijmegen waar de component zorg in de vorm van 30 zorgappartementen wordt gerealiseerd en het eerste
waarbij de school is doorgedecentraliseerd. Dit betreft twee locaties van basisschool Aquamarijn.
De planning lijkt gehaald te worden. Oplevering staat gepland voor 1 april 2014. De school (die eigen bouwheer is) hoopt het nieuwe schooljaar 2014/15 te kunnen starten in de Biezantijn. De programmaraad, gebruikersoverleg en bewoners zijn via werkgroepen aangesloten bij de inrichting van het gebouw. Er lopen nu meerdere aanbestedingen zoals meubilair, keuken etc.
Verbouwing Wijkcentrum Dukenburg
In 2013 hebben we plannen ontwikkeld voor een opknapbeurt van het wijkcentrum Dukenburg. Hiervoor heeft de gemeenteraad een krediet van € 2,3 beschikbaar gesteld. Met name het binnenklimaat en de bruikbaarheid van de eerste verdieping zal worden aangepakt, zodat het gebouw weer 10 jaar mee kan.
Naast de geplande opknapbeurt is de gemeenteraad ook akkoord gegaan met een verbouwing t.b.v. dagopvang voor ouderen. Tevens is er een tijdelijke locatie gevonden voor de huidige gebruikers. De planning is dat er in februari 2014 gestart wordt met de verbouwing en dat eind 2014 het pand opgeleverd gaat worden.
Sport
Naast het reguliere (meerjaren)onderhoud aan de binnen-en buitensportaccomodaties hebben we in 2013 een tweetal extra investeringen gepleegd om de basisstructuur op orde te houden. Allereerst hebben we de geluidsinstallatie in de Vocasahal vervangen. Ten tweede zijn er in het kader van het weer multifunctioneel maken van sporthal de Horstacker verschillende reparaties en aanpassingen doorgevoerd. Effect is dat in een (sobere) Horstacker veilig en functioneel gesport kan worden.
In 2013 zijn enkele varianten voor de renovatie van de Jan Massinkhal nader uitgewerkt, zodat in de eerste helft van 2014 een besluit genomen kan worden over de uitvoering hiervan.
Het fusieproces van de volleybalverenigingen Vocasa en Pegasus is in 2013 stopgezet. In plaats daarvan is een intensieve, meerjarige samenwerkingsvorm ontwikkeld. Bij een positieve doorontwikkeling geven wij in 2014 of 2015 deze samenwerking een impuls door in één hal een vlakelastische vloer aan te leggen.
Bij de ontwikkeling van het gebied rond de nevengeul hebben we het particulier watersportinitiatief van 'Watersport Nijmegen' ambtelijk ondersteund middels een breed locatieonderzoek. De mogelijkheden van een watersportcentrum met de primaire focus op roeien worden nader uitgewerkt.
De verbetering van sportpark De Biezen is voltooid. Hekwerk, deel van de tribune, bestrating en parkeerplaats zijn vernieuwd. SCH heeft meer bergruimte gekregen en de nieuwe kleedkamers (eigendom van de gemeente) worden gehuurd door SCH.
In 2013 is het onderzoek naar de mogelijkheden om Talent Centraal te realiseren op sportpark De Dennen voortgezet. Er is met Stichting Top Judo Nijmegen, Gymnastiek- en Turnvereniging De Hazenkamp, Hogeschool Arnhem en Nijmegen, Topsport Gelderland en de St. Maartenskliniek een projectplan opgesteld, dat de basis heeft gevormd voor een subsidieaanvraag bij de provincie Gelderland. Deze aanvraag is gehonoreerd. Met de hoofdgebruikers van TCN is een intentieovereenkomst opgesteld, die de basis vormt voor een in 2014 af te sluiten huurovereenkomst. Een bestemmingsplanprocedure is gestart. Met de omnivereniging Quick 1888 is overleg gevoerd over de effecten van inpassing van TCN op sportpark De Dennen.
Er is in 2013 onderzoek verricht naar de mogelijkheden tot verkoop van het Goffert-stadion aan NEC. Over de uitkomsten hiervan wordt de Raad binnenkort geïnformeerd.
Facilitaire Diensten
Binnen dit programma valt het beheer en onderhoud van 250 gebouwen, ook van de dienstgebouwen (Stadhuis, Marienburg, DSB-gebouw).
Wij zorgen daarbij voor goede maatschappelijke huurders, goede opbrengst en goede contracten. Ook duurzaamheid en veiligheid worden geborgd. Daarnaast hebben we als doel verbetering van de bezettingsgraad en kwaliteit van onze panden en voorkoming van kraakacties.
Duurzaamheid
Het programma Facilitaire diensten coördineert duurzaamheidsinitiatieven in de gemeentelijke gebouwen.
Er is daarbij besloten om een vliegwielconstructie te hanteren, waarbij de exploitaitievoordelen, die duurzaamheidsmaatregelen genereren, in te zetten voor nieuwe initiatieven in het kader van duurzaamheid. De Raad heeft in 2013 ingestemd met het Masterplan Duurzaamheid. Met de concrete duurzaamheidsmaatregelen uit dit plan zijn we erin geslaagd het vliegwiel in 2013 op gang te brengen. Daarvoor hebben we onder andere in het Stadhuis maatregelen doorgevoerd, die er uiteindelijk toe moeten leiden dat het energielabel verbetert van “F” naar “B”, hebben we zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen geplaatst en de verlichting van parkeergarages energiezuiniger gemaakt.
Makelpunt
VSA heeft in 2013 een makelpunt voor vraag en aanbod naar maatschappelijk vastgoed ingericht. Inmiddels is er al een groot aantal vragen binnen gekomen en voor ruim 30 groepen en instellingen huisvesting gevonden.
Total Cost of Ownership
VSA heeft aan de hand van pilots nadrukkelijk invulling geven aan dit concept.
Grondbeleid
Wij voeren het “tijdelijk beheer” over de aangekochte panden, die op termijn gesloopt dienen te worden in het kader van de herontwikkeling. Ze zijn opgenomen in planexploitaties.
Wij zorgen daarbij voor veiligheid in en rondom leegstaande panden. Daarnaast hebben we als doel voorkoming van kraakacties en ongestoorde uitvoering van sloopwerkzaamheden.
Mobiliteit
Voor het programma mobiliteit wordt het onderhoud verricht aan de parkeergarages onder het Stadhuis, Eiermarktgarage en Kelfkensbos .
Wat heeft het gekost
Facilitaire diensten | Begroting primitief | Begroting dynamisch | Rekening 2013 | Verschil Bdyn - rek |
* € 1.000,- | ||||
Financiële lasten per product | ||||
Communicatie | 1.772 | 1.772 | 1.772 | 0 |
Onderzoek en Statistiek | 1.283 | 1.283 | 1.153 | 130 |
Middelen afdelingen | 187 | 187 | 187 | 0 |
Maatschappelijk vastgoed | 41.069 | 42.197 | 40.823 | 1.375 |
Totaal lasten per product | 44.311 | 45.439 | 43.934 | 1.505 |
Financiële baten per product | ||||
Communicatie | 0 | 0 | 0 | 0 |
Onderzoek en Statistiek | -138 | -138 | -40 | -98 |
Middelen afdelingen | 0 | 0 | 0 | 0 |
Maatschappelijk vastgoed | -37.843 | -37.674 | -36.029 | -1.645 |
Totaal baten per product | -37.981 | -37.812 | -36.069 | -1.742 |
Totaal Facilitaire diensten | 6.330 | 7.627 | 7.865 | -238 |
Toelichting financiën
Het programma Facilitaire Diensten kent over 2013 in vergelijking tot de begroting een nadelig saldo van
€ 238.000. Dit bestaat uit een voordelig saldo van € 32.000 bij het product Onderzoek en Statistiek en een nadelig saldo van € 270.000 bij Maatschappelijk Vastgoed.
Het voordeel van € 32.000 bij het product Onderzoek en statistiek (O&S) betreft lagere lasten van € 130.000 en lagere baten van € 98.000. Dit is het gevolg van een andere werkwijze en een lager volume van het veldwerk.
Het nadelig saldo van € 270.000 bij het product Maatschappelijk Vastgoed (MVG) betreft lagere lasten van
€ 1.375.000 en lagere baten van € 1.645.000. Het volume van de vastgoed- en bouwprojecten bij het product MVG is door de aanhoudende economische crisis zowel bij de lasten als bij de baten afgerond € 1.300.000 lager dan begroot. Dit effect is per saldo budgettair-neutraal.
De belangrijkste verklaringen voor het nadelige saldo bij MVG zijn € 325.000 gederfde huuropbrengsten en
€ 145.000 lagere inkomsten bij ijsbaan Triavium. De huurderving wordt onder meer verklaard doordat Julianaplein 1 en de Bornschool in 2013 in het kader van de lopende planontwikkelingen slechts beperkt werden verhuurd. Bij ijsbaanTriavium leidt de overgang van de Devils van de Profliga naar de Eerste Divisie tot fors lagere horecabestedingen. Tegenover deze nadelen van in totaal € 470.000 staat een eenmalige verkoopopbrengst van €125.000 van een woning bij Vastgoed in het laatste kwartaal en bovendien diverse kleinere lastenvoordelen van € 75.000. Het totale nadelige resultaat van MVG komt daarmee op € 270.000.
Begrotingswijzigingen van primitief naar dynamisch
1043 Facilitaire diensten bedragen * € 1.000- | Besluit niveau | Besluit datum | agenda punt | Baten | Lasten | Saldo |
Primitief | -37.981 | 44.311 | 6.330 | |||
Wijzigingen | 169 | 1.128 | 1.297 | |||
BW-01235 Voorjaarsnota 2013 Regionalisering Brandweer | Raad | 26 jun '13 | 90/2013 | 0 | 0 | |
BW-01263 Voorjaarsnota 2013 | Raad | 26 jun '13 | 90/2013 | 234 | 27 | 261 |
BW-01264 Voorjaarsnota 2013 kapitaallasten | Raad | 26 jun '13 | 90/2013 | 221 | 221 | |
BW-01265 Voorjaarsnota 2013 technische wijzigingen | Raad | 26 jun '13 | 90/2013 | -175 | 175 | 0 |
BW-01275 Uitv.lan Verduurzaming Vastgoedportefeuille | Raad | 29 mei '13 | 85/2013 | 100 | 100 | |
BW-01282 Uitv. Gezdh.beleid 13-16 /inv. buurtsportcoaches | Raad | 18 sep '13 | 113/2013 | -23 | 23 | 0 |
BW-01288 Najaarsnota 2013 | Raad | 20 nov '13 | 143/2013 | 127 | 588 | 715 |
BW-01289 Najaarsnota 2013 technische wijzigingen | Raad | 20 nov '13 | 143/2013 | 5 | -5 | 0 |
Totaal 1043 Facilitaire diensten | -37.812 | 45.439 | 7.627 |
Risico's
Er zijn geen wijzigingen ten aanzien van de risico’s zoals gemeld bij de Stadsbegroting 2014-2017.
Derhalve zijn de volgende acht risico’s nog steeds actueel:
- De uitkomst van een aanbesteding valt tegen. De tegenvallende aanbesteding kan als gevolg hebben dat een oorspronkelijk plan/ontwerp/traject heroverwogen wordt en dat er mogelijk -(te) dure- elementen uit het oorspronkelijke idee, bewust worden geschrapt.
- Door onvolledigheden en of onvolkomenheden in het inkoopproces wordt een claim ingediend wat leidt tot financiële schade voor de gemeente.
- Een nieuwbouwpand komt niet tijdig beschikbaar wat leidt tot de noodzaak om tijdelijke voorzieningen te treffen waaraan financiële gevolgen voor de gemeente zijn verbonden.
- De economische situatie al dan niet gecombineerd met tariefsverhogingen en/of subsidieverlagingen leidt ertoe dat in gebouwen (Welzijn, Sport, Vastgoed) leegstand ontstaat. Dit leidt tot minder huuropbrengsten voor de gemeente.
- Na de ingebruikname van een sport- of welzijnsaccommodatie blijken de kosten in de beheerfase hoog te zijn wat leidt tot structurele financiële nadelen voor de gemeente.
- Het aantreffen van asbest in één van de gemeentelijke gebouwen. Asbest is schadelijk voor de gezondheid en dient, in bepaalde gevallen, onmiddellijk verwijderd te worden.
- Een gebruiker van een gemeentelijke sport- of welzijnsaccommodatie raakt besmet met legionella, wordt ziek, met tijdelijke of blijvende gevolgen, wat leidt tot claims bij en imago-verslechtering van de gemeente.
- Door gewijzigde richtlijnen stijgt het aantal verplichte overdrachten van objecten vanuit het ontwikkelbedrijf (geen ontwikkel- plannen meer of ontwikkeling afgerond en pand gaat in exploitatie) of vanuit Onderwijs (object heeft geen onderwijsfunctie meer) naar VSA. De vereiste middelen zijn niet altijd beschikbaar hetgeen leidt tot een tekort. Als de budgetten voor bijv. onderhoud, ozb, waterschap e.d. ontoereikend leidt dit tot financieel tekort leidt. Dit geldt ook als een pand overkomt zonder huurder en er sprake is van leegstand, maar er wel huurbaten zijn opgenomen in de begroting.
In aanvulling op de bestaande bovenstaande risicomeldingen, leidt de aanhoudende crisis er toe dat ook steeds meer huurders in financiële problemen komen. Bij het product Maatschappelijk Vastgoed (MVG) leidt dit tot een vergroting van het leegstandsrisico en daarmee huurderving. Een voorbeeld is de toenemende opzeggingen vanuit de kinderopvang. De risico's bij MVG worden versterkt door de relatie met enerzijds de (verminderde) subsidieverstrekking aan onze hurende instellingen en anderzijds de problematiek in de planexploitaties.