Samenvatting
Deze Stadsrekening 2013 is de laatste van het huidige college. Het coalitieakkoord “Werken aan een duurzame toekomst” dateert uit 2010. Intussen is de financiële tegenwind nog groter dan al werd voorzien. De economische crisis die begon in 2008 heeft veel langer aangehouden dan verwacht. Pas nu begint, heel voorzichtig, enig licht te gloren. De gemeente heeft te maken met massieve ombuigingen die het Rijk doorvoert. Deze gaan gepaard met meer taken en minder inkomsten voor de gemeente. Daarnaast heeft de vastgelopen woningmarkt en tegenvallende bedrijvigheid geleid tot grote financiële tegenvallers in planexploitaties. Nadat in 2012 al een verlies van 70 miljoen is genomen op planexploitaties, is over 2013 een verdere verlies reservering van ongeveer € 25 miljoen opzij gezet.
De gemeente is daarom met omvangrijke ombuigingen en bezuinigen bezig. De feitelijke realisatie hiervan verloopt goed. De geplande bezuinigingsopdracht van € 37 miljoen over de periode 2010-2013 is nagenoeg volledig gerealiseerd . Een flink deel van de besparingen heeft het college gezocht in de gemeentelijke organisatie. Dit om Nijmegen en de voorzieningen voor Nijmegenaren zo veel mogelijk te ontzien. De gemeentebelastingen zijn beperkt gestegen. Voor bedrijven heeft het college een trendbreuk doorgezet waarbij de lasten zijn verminderd. Hiermee wil Nijmegen een beter imago als vestigingsstad voor ondernemers bewerkstelligen om de werkgelegenheid te bevorderen. Voor huurders is Nijmegen nog steeds de goedkoopste gemeente van Nederland.
De ombuigingen in de organisatie hebben onder andere geleid tot het vertrek van 115 ambtenaren op grond van een aangeboden vertrekarrangement. Behalve een besparing op loonkosten creëert de gemeente hiermee ook ruimte voor jongere medewerkers. Verder heeft het vertrek van de gemeentelijke brandweer naar de veiligheidsregio en de overgang van medewerkers omgevingskwaliteit naar de ODRN gezorgd voor een reductie van de ambtelijke formatie met zo'n 190 mensen.
Met financieel terughoudend beleid heeft de gemeente een door de accountant goedgekeurde jaarrekening die afsluit met een voordeel van € 0,7 miljoen.
Toch is het niet alleen maar bezuinigen en ombuigen geblazen. In 2013 zijn veel zaken gerealiseerd die Nijmegen sterker maken.
De nieuwe stadsbrug de Oversteek is op 23 november geopend. Hierbij bleef de gemeente binnen de planning die er voor stond en ook binnen het vastgestelde budget.
Inmiddels is ook de start van de bouw van 534 woningen van de Handelskade mogelijk gemaakt als onderdeel van het Waalfront. Na de periode van stagnatie op de woningmarkt een hoopgevend signaal voor woningzoekenden. En in het centrum nadert Plein 1944 zijn voltooiing als aantrekkelijk stedelijk plein. De eerste winkels en woningen zijn opgeleverd, de fietsenstalling is geopend.
Dat Nijmegen werkt aan het project “Ruimte voor de Waal” en de infrastructurele ontsluiting aan de noordzijde van de stad met onder andere station Lent zal niemand ontgaan.
Op het sociale veiligheidsdomein staat de aanpak van veelvoorkomende criminaliteit en ernstige overlast centraal. Hierbij wordt intensief samengewerkt tussen gemeente, strafrechtpartners, zorg- en hulpverleners en soms ook de burger. Het Veiligheidshuis speelt hierin een centrale rol.
Daarnaast wil de gemeente dat politie en toezichthouders zichtbaar aanwezig zijn. Er is geïnvesteerd in de inzet van straatcoaches en Veiliger Wijkteams. Zij zoeken het contact met wijkbewoners en investeren in contact, begrip en onderling vertrouwen.
Met de vorming van de Regionale Brandweer en van de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN) is krachtig geïnvesteerd in een verbetering van de efficiëntie en de kwaliteit van de vergunning- en handhavingsprocessen.
Ondanks de moeizame woningmarkt heeft Nijmegen in 2013 duizend woningen gebouwd, 329 koopwoningen en 671 huurwoningen. Daarvan zijn er 130 met een zorgaanbod. Ook zijn afgelopen jaar 850 eenheden in aanbouw genomen voor studerende jongeren..
Het energieverbruik in de stad is over de periode 2008-2012 met zeven procent afgenomen. Vooral het aardgasverbruik van particulieren neemt gestaag af.
De aanleg van het Warmtenet staat op het punt te beginnen. Hiermee zullen 4.000 bestaande woningen en 10.000 nog te bouwen woningen in de Waalsprong en Waalfront duurzaam worden verwarmd.
Ter bevordering van schone lucht is een begin gemaakt op de Waalkade met voorzieningen voor walstroom waardoor de cruisevaart geen dieselaggregaten meer hoeft te gebruiken wanneer boten aangemeerd zijn.
Heumensoord is in erfpacht gegeven aan Natuurmonumenten en een deel van Heumensoord verkocht aan Vitens. Beheer vindt plaats op basis van een samenhangende visie voor het gehele bosgebied.
De gemeente is toegetreden tot de Gemeenschappelijke Regeling Park Lingezegen. Dit is van belang voor het realiseren van De Waaijer (de voormalige Landschapszone).
In de Ooijpolder is de ecologische en recreatieve verbindingszone tussen de Stuwwal en de Oude Waal opgeleverd. Voor iedereen zichtbaar is ook de voetgangersbrug Ooijpoort gerealiseerd. De besluitvorming rond het geplande cultuur- en natuurhistorisch centrum De Bastei is afgerond. De Ooijpoort en Bastei verbinden het Valkhofkwartier en de Nijmeegse binnenstad met de Ooijpolder.
Samen met de Stichting St. Stevenskerk zijn de plannen voor de renovatie van de St. Stevenskerk en -toren ter hand genomen. Eind 2013 hebben we hier ook provinciale subsidie voor gekregen.
Op Novio Tech Campus (NTC) is gebouw M officieel geopend. NTC is de nieuwe locatie op bedrijventerrein Winkelsteeg voor innovatieve bedrijven op de plaats van het verouderde deel van het NXP-complex. Het beleid voor bedrijventerreinen is aangepast rekening houdend met de marktsituatie van dit moment en de nabije toekomst.
Op het gebied van maatschappelijke ondersteuning zijn nieuwe lijnen uitgezet. De gemeente gaat daarbij sterker uit van het stimuleren van zelfredzaamheid. De gemeente heeft de regionale aanbesteding Huishoudelijke Hulp goed afgerond ondanks rechtszaken en veel publiciteit. Een grote groep thuiszorgmedewerkers behoudt hun werk met dezelfde arbeidsvoorwaarden. De gemeente heeft goede kwaliteitsafspraken gemaakt met de nieuwe aanbieders tegen behoorlijk lagere tarieven. De overgang is voor bijna alle klanten goed verlopen.
Het thema “Zorg en wonen” kreeg in 2013 steeds meer aandacht. In Dukenburg zijn de eerste stappen door Standvast gezet door het eerste project kleinschalig beschermd wonen in Dukenburg te bouwen.
Samen met Groesbeek en Wijchen heeft Nijmegen een bidbook voorbereid met als doel om de Nationale Special Olympics, een groot meerdaags evenement voor mensen met een verstandelijke beperking, in de zomer van 2016 naar de regio te halen.
Het Erica Terpstra zwembad is in gebruik genomen.
De mogelijkheden om Talent Centraal te realiseren op sportpark De Dennen zijn verbeterd met de subsidie van de provincie voor het plan dat is opgesteld samen met de Stichting Top Judo Nijmegen, Gymnastiek- en Turnvereniging De Hazenkamp, Hogeschool Arnhem en Nijmegen, Topsport Gelderland en St. Maartenskliniek.
De verslechterde situatie op de arbeidsmarkt hebben geleid tot meer Nijmegenaren in de bijstand. Begin 2013 ging het om 6.136 mensen, eind 2013 waren dit er 6.470. Met deze stijging van 5,4% loopt Nijmegen in de pas met vergelijkbare gemeenten in Nederland. Uit de bijstand zijn 550 mensen aan het werk gegaan, waarvan circa tweehonderd personen jonger zijn dan 27 jaar. Bovenop dit aantal zijn nog eens 70 jongeren met een startersbeurs aan het werk gegaan.
In 2013 is de vorming van één regionaal Werkbedrijf dichterbij gekomen. Hierin gaan behalve de regiogemeenten, ook het SW-bedrijf Breed werken aan arbeidsbemiddeling, bedrijfsdienstverlening en kandidaatsbenadering.
In 2013 heeft de gemeente in het document “Mee(r) Doen” onze inhoudelijke ambities voor de participatie in de wijken voor de komende jaren vastgelegd. Dit in vervolg op het in 2012 vastgestelde ambitiedocument burgerparticipatie. Rode draad daarin is de veranderende rolverdeling tussen overheid en burgers. Hierin gaat Nijmegen uit van de eigen kracht van bewoners. Verder staan centraal het experimenteren met wijkondernemerschap, kennisuitwisseling tussen bewoners(organisaties) onderling en een beter gebruik van social media.
Het college legt deze Stadsrekening 2013 voor aan uw raad en ziet de komende jaren met vertrouwen tegemoet.