Programma Economie & Toerisme

Omschrijving

Maatschappelijk effect

Duurzame groei en behoud van werkgelegenheid

Wat willen we bereiken

We willen werkgelegenheid behouden en nieuwe creëren zodat er voldoende banen zijn voor de groeiende beroepsbevolking van Nijmegen. In het coalitieakkoord is afgesproken dat we inzetten op een verlaging van de OZB-tarieven voor bedrijven. Het streven is daarbij dat we in 2014 voor ondernemers niet meer de duurste stad van Nederland zijn.

Wij zorgen voor een goed ondernemersklimaat voor bedrijven in Nijmegen. Tweejaarlijks meten wij de waardering van het ondernemersklimaat via onze eigen Nijmeegse bedrijvenpeiling. De uitkomst van de bedrijvenpeiling in 2012 was een waardering van 6,6 voor het ondernemersklimaat. Bij de volgende meting in 2014 streven we naar een waardering van 6,8.

Voor 2012 hadden wij een lichte groei van de werkgelegenheid verwacht. De prognoses uit de Provinciale Economische Verkenningen 2012-2015 geven echter een lichte daling aan. Na een lichte daling van het aantal arbeidsplaatsen in 2012 (afname 372 arbeidsplaatsen) verwachten we in 2013 weer een beperkte groei van het aantal banen (toename 450 arbeidsplaatsen). De Nijmeegse beroepsbevolking blijft de komende 4 jaar nog fors groeien. Deze groei zet nog door tot 2040. De groei van het aantal arbeidsplaatsen houdt geen gelijke tred met de verwachte groei van de beroepsbevolking, dit betekent dat de werkloosheid in Nijmegen – net als elders in Nederland- gaat toenemen. Dit schept kansen (beschikbaar arbeidsaanbod heeft aantrekkingskracht op bedrijven) maar ook verplichtingen (werk bieden). We willen nieuwe bedrijvigheid aantrekken en daarmee de economische structuur en werkgelegenheid versterken. Ten opzichte van het uitgangsjaar 2010 streven we over een periode van 4 jaar naar een gemiddelde jaarlijkse toename van het aantal nieuwe bedrijfsvestigingen met 2%.

Wat hebben we bereikt

In het coalitieakkoord hadden we de ambitie opgenomen om in 2014 niet meer de duurste stad van Nederland te laten zijn, als het gaat om het OZB tarief voor ondernemers. Inmiddels zijn we al enkele jaren niet meer de duurste stad van Nederland. We hebben ervoor gezorgd dat de kwaliteit van het vestigingsklimaat voor ondernemers op peil is gebleven. De waardering voor het ondernemersklimaat is ruim voldoende (6,6).

We constateren nu al dat het aantal nieuwe bedrijfsvestigingen enorm is toegenomen en ruimschoots het gestelde doel gaat overtreffen. We zien dat deze nieuwe aanwas vooral wordt veroorzaakt door een sterkere groei van het aantal starters en ZZP-ers: onder invloed van de economische crisis startten steeds meer mensen een eigen bedrijf.

Ondanks deze positieve ontwikkelingen hebben we niet kunnen voorkomen dat, net als in vergelijkbare steden, de werkgelegenheid gedaald is. In 2013 daalde de werkgelegenheid naar 96.970 arbeidsplaatsen (een daling van 1,5% t.o.v. 2012). We weken hierbij niet af van het Gelderse gemiddelde. De procentuele daling van de werkgelegenheid in Nijmegen kwam nagenoeg overeen met de procentuele daling in de gehele Provincie Gelderland. Nijmegen neemt hiermee een positie in de middenmoot in binnen de provincie Gelderland. Na 2014 verwachten we dat de werkgelegenheid weer licht gaat groeien. Mede door onze stabiele onderwijs- en gezondheidssector hebben we minder last van de effecten van de economische crisis ondervonden. De werkgelegenheid in deze sectoren neemt in 2013 ook af. Maar over een periode van 4 jaar is de werkgelegenheid in onze speerpuntsectoren (Health, Semiconductors en EMT) toegenomen met 2,1 % (zie H2). Na 2014 wordt in de gezondheidssector weer een lichte stijging van de werkgelegenheid verwacht.

Indicatoren

1 Wij baseren onze doelstelling met betrekking tot de werkgelegenheidsontwikkeling op gegevens uit de Provinciale Werkgelegenheidsenquête(PWE) en de Provinciale Economische Verkenningen (PEV). Met terugwerkende kracht worden deze cijfers jaarlijks herzien. Jaarverslag 2012: 99.350.

2 in jaarverslag 2012: 1.025

Indicator 1.3 het saldo bedrijfsvestigingen is de resultante van de toename van het aantal bedrijfsvestigingen (starters, oprichtingen en verplaatsingen naar Nijmegen) en afname van het aantal bedrijfsvestigingen (opheffingen en vertrek van bedrijven). De cijfers over verplaatsers naar Nijmegen en vertrekkende bedrijven uit Nijmegen zijn niet meer beschikbaar.

Wat hebben we ervoor gedaan

Door middel van intensieve acquisitie is het ons, ondanks de moeilijke markt, gelukt een aantal aansprekende nieuwe bedrijven naar Nijmegen te halen. Zo vestigden zicht o.a. ANL, Lead Pharma, Urogyn, Echo Pharmaceuticals en Fluke in Nijmegen. Daarnaast werd in het voorjaar het Heinz Innovation Center officiëel door ZKH Willem Alexander geopend.

Vele grotere en kleinere bedrijven zijn door ons begeleid bij uiteenlopende vraagstukken. Enkele voorbeelden van een groot aantal trajecten: de uitbreiding Synthon met pilot fab, ondersteuning dreigend werkgelegenheidsverlies Sappi Nijmegen en de mogelijke uitbreiding van een groot logistiek bedrijf.

Daarnaast heeft ons Bedrijvenloket als 1e aanspreekpunt vele bedrijven en instellingen met advies geholpen. Ook zijn vele nieuwe bedrijven op weg geholpen en zijn 208 starters begeleid in de 1e stappen naar nieuw ondernemerschap.

Om het groeiend aantal starters en ZZP-ers beter te begeleiden hebben we met 80 IkStartSmart trajecten gezorgd voor extra coachingstrajecten. We hebben informatie en advies aan bedrijven verstrekt door o.a. deelname aan de startersdag van de Kamer van Koophandel en door het up to date houden van onze website www.nijmegen.nl/ondernemen. Eveneens hebben we meerdere bijeenkomsten voor het MKB georganiseerd over ons aanbestedingsbeleid.

Verder hebben we inmiddels een apart onderdeel met alle denkbare informatie voor ZZP’ers op de website geïntroduceerd. Op deze website worden ZZP’ers geïnformeerd over regelingen, huisvesting en netwerken die speciaal voor ZZP’ers zijn.

We hebben specifiek aandacht besteed aan ZZP-ers in de zorg. Samen met de Kamer van Koophandel hebben we een bijeenkomst voor ZZP-ers in de zorg georganiseerd : “ZZP-er in de zorg maak de KLIK!”. Met deze bijeenkomst voor ZZP-ers in de zorg hebben we verder inzicht verkregen in deze doelgroep en in de behoeften van deze doelgroep.

We hebben bijgedragen aan het verminderen van de administratieve lastendruk voor ondernemers door voortaan een eenmalige gegevens uitvraag te hanteren en daarbij gebruik te maken van digitale opslag van gegevens en raadpleging van de digitale registers van Kamer van Koophandel en Stichting Vakbekwaamheid Horeca (SVH).

Sterke clusters en (innovatief) ondernemerschap

Wat willen we bereiken

We willen de ontwikkel- en innovatiekracht van Nijmeegse ondernemers stimuleren. Nijmegen onderscheidt zich op tal van punten: hoogopgeleide beroepsbevolking, de aanwezigheid van top-kennisinstellingen en innovatieve bedrijven en de gunstige ligging tussen Randstad en het Duitse achterland. We willen optimaal gebruik maken van ons onderscheidend vermogen door te investeren in onze economische kerncompetenties. We zetten in op versterking van de stuwende sectoren Health, Semiconductors en de opkomende sector Energie en Milieutechnologie. Deze sectoren zijn de dragers en katalysatoren van nieuwe innovaties en nieuwe werkgelegenheid.
Via het omgevormde Ondernemersfonds ondersteunen we ondernemers in het aangaan van nieuwe verbindingen, wat weer leidt tot nieuwe product-marktcombinaties wat leidt tot nieuwe werkgelegenheid.

Ten opzichte van het uitgangsjaar 2010 streven we over een periode van 4 jaar naar een gemiddelde jaarlijkse groei van het aantal banen in de clusters Health, Energie en Milieutechnologie en Semiconductors met 2 %. Gedurende de coalitieperiode willen we het aandeel banen in de genoemde clusters ten opzichte van het totaal aantal banen laten toenemen van 31,1% in 2010 naar 33,7%.

Wat hebben we bereikt

We hebben ingezet op versterking van de stuwende sectoren Health, Semiconductors en Energie en Milieutechnologie. Tot 2012 was nog sprake van groei van het aantal banen in onze speerpuntsectoren Health, Semiconductors en Energie en Milieutechnologie. De economische crisis kreeg echter na 2011 ook vat op deze sectoren. In 2013 daalde het aantal arbeidsplaatsen met 660 arbeidsplaatsen van 31.227 naar 30.567 arbeidsplaatsen. Het aandeel banen in de genoemde clusters ten opzichte van de totale werkgelegenheid is in 2013 31,5 %, dit is ongeveer vergelijkbaar met het aandeel banen ten opzichte van de totale werkgelegenheid in 2012 (31,7 %). Dit betekent dat deze sectoren nog steeds voor bijna een derde deel van de werkgelegenheid in onze stad zorgen. We constateren dat over een langere periode van 4 jaar (2009-2013) de werkgelegenheid in deze sectoren is toegenomen met 2,1 % (van 29.938 arbeidsplaatsen in 2009 naar 30.567 arbeidsplaatsen in 2013). Daarmee werpen onze extra inspanningen voor deze speerpuntsectoren vruchten af.

Indicatoren

1 jaarverslag 2012: 32.392

2 jaarverslag 2012: 32,6 %

Wat hebben we ervoor gedaan

Wat hebben we ervoor gedaan?

De economische ontwikkeling van de stad is steeds meer een gezamenlijke opgave van overheid, ondernemers, onderwijs en onderzoek. Innovaties en nieuwe bedrijvigheid realiseren we samen. 2013 hebben we gebruikt om gezamenlijk met onze partijen in de Economische Raad Nijmegen focus aan te brengen in onze economische innovatie agenda: het is onze gezamenlijke ambitie met 2020 als horizon, om de regio Arnhem-Nijmegen internationaal te profileren als economische krachtige regio, met een herkenbare concurrerende positie in Health & Education. Deze notitie waarin de hoofdlijnen voor de Economische Innovatie agenda zijn geschetst, hebben we samen met de Economische Raad Nijmegen uitgewerkt in de Economische Innovatie Agenda 2020, een werkgelegenheidsoffensief Nijmegen waarmee we inzetten op het creëren van 10.000 extra arbeidsplaatsen in 2020.

In deze Economische Innovatie Agenda 2020 zijn partijen in de ERN het gezamenlijk eens geworden over een andere werkwijze waarbij we meer ruimte, maar ook verantwoordelijkheid geven aan onze partners. Overheid, ondernemers, onderwijs- en onderzoeksinstellingen hebben de handen ineen geslagen. In de agenda hebben we 2 sporen , te weten “versterken wat sterk is” en “de basis op orde” in een aantal programmalijnen en projectportefeuilles uitgewerkt. Aan de hand hiervan werken we samen met onze partners aan onze ambitie. De ERN is de motor in een projectenmachine, waarmee we innovatieve projecten ontwikkelen en tot uitvoering brengen. De provinciale bijdragen uit het Gelders Prioritaire Programma Topsectoren en Innovatie maken onderdeel uit van de financiering van projecten uit de Economische Innovatie Agenda 2020. Deze Economisch Innovatie Agenda 2020 zal begin 2014 aan de raad worden voorgelegd.

We hebben het Ondernemersfonds vanaf 2010 ingezet om de stuwende sectoren Health, Semiconductors en EMT in financiële zin te ondersteunen. Zo hebben we in dit jaar o.a. een co-creatie project in de zorginnovatie van de stichting Health Valley financieel ondersteund. Daarnaast zijn voor het kalenderjaar 2013/2014 9 projectvoorstellen ingediend in de speerpuntsectoren Energie en Milieutechnologie, Health en Semiconductors.

Met de opening van Gebouw M ging de 1e fase van de Novio Tech Campus, een open innovatie campus en broedplaats voor innovatieve bedrijven in de sectoren Health, Semiconductors en EMT, officieel van start. Onze extra acquisitie inzet in de speerpuntsectoren resulteerde in de vestiging van de volgende bedrijven/organisaties op NTC: Lead Pharma, Urogyn, Echo Pharmaceuticals, Fluke, Business Cluster Semiconductors Netherlands (BCS), Science Meets Business (SMB) en NTC BV. Daarnaast verkeert een aantal geacquireerde bedrijven nog in de contractfase.

Verschillende gebouwen op het terrein van NTC zijn inmiddels gesloopt en het middenterrein is ingericht en beplant. De ontwikkeling van station Goffert is gestart en het station opent naar verwachting in december 2014.

Het Business Development Plan voor NTC werd afgerond. Een equipmentfonds werd gerealiseerd (o.a. voor een equipmentpool) en hiervoor werd een Service BV opgericht.

.

Vitale (binnen-) stad en groei toeristische sector

Wat hebben we bereikt

We hebben niet kunnen voorkomen dat effecten van de economische crisis neerslaan in de binnenstad en terug te zien zijn in bezoekersaantallen en bestedingen. Ook de werkgelegenheid in de toeristische sector onderging een daling in het aantal arbeidsplaatsen in 2013 (van 5.990 arbeidsplaatsen in 2012 naar 5.700 arbeidsplaatsen in 2013).

Belangrijkste pijler in het toeristisch product van de stad Nijmegen blijft de binnenstad. Het is gelukt om de waardering van bezoekers voor de Nijmeegse binnenstad vast te houden. De toeristische bezoeker geeft de binnenstad nog steeds een goede 7,4. Dit ondanks de werkzaamheden aan Plein 1944 die in deze periode plaats vonden. De verwachting is dat het waarderingscijfer nog zal verbeteren zodra Plein 1944 opgeleverd is. Het hoogst gewaardeerd werden het horeca-aanbod, de kwaliteit van de winkels en de algehele sfeer en gezelligheid. De werkgelegenheid in de binnenstad onderging een lichte daling.

De zuivere winkelleegstand (als onderdeel van het totale leegstandscijfer voor het kernwinkelgebied) bedroeg in 2013

8,7 % (afgerond 9 %). Dit is nagenoeg gelijk met de steden Arnhem, Eindhoven en Maastricht en ligt net boven het gemiddelde van 8,5% voor vergelijkbare kennissteden. Het totale leegstandscijfer voor het kernwinkelgebied is met 13 % op hetzelfde niveau gebleven als in 2012. We zien dat we naar een compactere binnenstad toegaan. Het aantal winkelmeters neemt af. Veel winkelvloeroppervlak dat niet op marktwensen aansluit heeft inmiddels een andere gebruiksfunctie gekregen, zoals dienstverlening of wonen.

Ook het verblijfstoerisme doet het goed. Het aantal overnachtingen is in de periode 2010-2014 verder gegroeid. Het aantal hotelovernachtingen vertoont vanaf 2010 een stijgende lijn. In 2012 steeg het aantal hotelovernachtingen van 141.000 naar 142.832 (een stijging van 1,3 %). Voor 2013 hebben we nog geen compleet beeld, maar de 1e 3 kwartalen was er sprake van ruim 112.000 overnachtingen, de verwachting is dat we rond de 145.000 overnachtingen gaan uitkomen. Bekijken we de periode 2010-2014 dan is er sprake van een stijging van 4,4 % (138.873 overnachtingen in 2010 versus 145.000 in 2013). De vraag naar bedden stijgt dus nog steeds, het aanbod wordt beter. Naast de diverse kleinere stadshotels en B&B’s wordt met de komst van een nieuwe vier-sterren hotel in Nijmegen-Noord het aanbod aan hotelbedden in Nijmegen vergroot en verbeterd.

Indicatoren

1 in jaarverslag 2012: 5.972

2 in jaarverslag 2012: 141.700
3 inschatting aantal hotelovernachtingen op basis van 1e 3 kwartalen 2013

4 leegstand binnenstad 13% waarvan zuivere winkelleegstand 9%

Indicator 3.4 leegstand kernwinkelgebied: het aantal m2's (winkel-)panden dat leegstaat uitgedrukt in een percentage van de totale voorraad m2's (winkel-)panden in het kernwinkelgebied;
Peildatum: 1 januari van het betreffende jaar
Bron: Locatus

Wat hebben we ervoor gedaan

We hebben de regeldruk voor ondernemers verminderd om zo de dynamiek in de sector te bevorderen. Om meer ruimte te bieden aan innovatieve horeca-concepten in de stad zijn de vestigingsmogelijkheden voor lichte horeca-concepten, zoals broodjeszaak, lunchzaak en ijssalon in het stadscentrum verruimd. Aan de hand van de startnotitie terrassen hebben we ideeën en opvattingen over terrassen bij de belangrijkste sleutelfiguren opgehaald. Er vonden gesprekken plaats met het Huis voor de Binnenstad, Bewonersplatform Binnenstad en Koninklijke Horeca- afdeling Groot Nijmegen. Dit leidde tot een terrassennota, die begin 2014 ter vaststelling wordt voorgelegd aan de Raad en uitgaat van meer algemene regels en vereenvoudiging van de terras-vergunning. We hebben in overleg met partners in de stad de mogelijkheden voor openstelling van de winkels verruimd. In november is de nieuwe Verordening winkeltijden Nijmegen 2013 vastgesteld.

Met de jaarlijkse bijdrage uit het Ondernemersfonds hebben we het organisatorisch vermogen van de binnenstad via het Huis voor de Binnenstad vergroot. Samen met dit platform voor ondernemende partijen in de binnenstad hebben we het Actieplan “Versterking Economische Structuur Binnenstad 2012-2015” opgesteld. In het kader van dit actieplan hebben we uitvoering gegeven aan diverse projecten die het vestigingsklimaat in het stadscentrum verbeteren: zoals verwijdering grafitti, veiligheid kleine bedrijven, het fiets parkeren, het gebruiks- en beheerplan voor de binnenstad, binnenstad- en winkelstraatmanagement en promotie en marketing. Het project “Mijn idee, goed idee” voor starters in de toeristische sector en de aanleg van Wifi fase 1 zijn gerealiseerd.

Om de vestiging van MKB bedrijven in de binnenstad te stimuleren hebben we al eerder de beleidsregels verruimd. Daarmee zijn ook de vestigingsmogelijkheden voor ambachtelijke bedrijven in de binnenstad verruimd. In de ringstraten rond het kernwinkelgebied zijn veel MKB-bedrijven gevestigd. In het actieplan voor de binnenstad hebben we projecten voor álle MKB-bedrijven in de binnenstad opgenomen, ambachtelijke MKB-bedrijven kunnen hier ook gebruik van maken.

Samen met het Huis voor de Binnenstad pakken we de leegstand in de binnenstad aan. Een Werkgroep Vastgoed is in oprichting met daarin, naast Huis voor de Binnenstad en gemeente, de belangrijkste vastgoedeigenaren in de binnenstad, de banken, ondernemers en makelaars. Andere projecten gericht op aanpak van de leegstand: acquisitie nieuwe concepten, investeringsregeling voor panden in de binnenstad, actualisatie bidbook stadscentrum.

We streven naar een evenwichtige detailhandelsstructuur in Nijmegen. Het gaat daarbij om versterking van de bestaande winkelcentra en tegelijkertijd om ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Samen met andere gemeenten in de Stadsregio zijn we tot afspraken gekomen over detailhandel. We participeerden in een overleg met de Stadsregio, diverse gemeenten en de provincie Gelderland om te komen tot regionale afspraken over grootschalige en perifere detailhandel. Dit resulteerde in het Regionaal Programma Detailhandel dat in het najaar werd vastgesteld. In 2014 krijgt dit een verder vervolg in relatie tot de Omgevingsvisie van de Provincie Gelderland. Ook buurtwinkelcentra hebben onze aandacht. Afgelopen jaar ging het dan met name om de Horstacker (komst nieuwe supermarkt), AH aan de Groenestraat (bestemmingsplan-traject) en Meijhorst en de Malvert (opstart nieuwe ontwikkelingen).

We hebben een begin gemaakt met de “Markt van morgen”. We doen dit samen met de marktcommissie en hebben onderzoek laten uitvoeren naar de eisen die aan een toekomst bestendige markt worden gesteld. Op basis van de onderzoeksresultaten gaan we een businessplan voor de markt opstellen en werken dit uit in een nieuwe marktverordening.

Samen met onze partners in de regio (RBT KAN, buurgemeenten, de toeristische sector) hebben we het ambitie-document Herpositionering Rijk van Nijmegen vastgesteld met speerpunten voor de toeristische marketing van het Rijk van Nijmegen. Deze speerpunten hielden in: inzet op cultuur en cultuurhistorie, well-beïng regio, actief recreëren en natuur. De communicatie vindt onder de vlag ”Rijk van Nijmegen” plaats. Samen met onze partners investeren we in de verdere realisatie van een oplaadnetwerk voor eco-fietsen, éénduidige toeristische bewegwijzering, wandelen via een digitaal netwerk/de ontwikkeling van apps , het verbeteren van de online infrastructuur en het openbaar vervoer in het Rijk van Nijmegen.

Ondanks werkzaamheden aan de Waalkade hebben toch nog 256 cruisevaartschepen (inclusief dag-cruiseschepen) kunnen aanleggen aan de enige steiger die nog in gebruik was (de Vikingsteiger). Hierdoor hebben nog 27.000 passagiers onze stad aangedaan. Mede met geld vanuit het Ondernemersfonds is het RBT begonnen met de voorbereidende werkzaamheden om straks bij het gereedkomen van de Waalkade door middel van acquisitie, promotie en marketing meer bezoekers te halen naar de stad. Ondanks niet-voorziene ontwikkelingen (o.a. aangetroffen archeologische objecten en verontreiniging in de ondergrond) verwachten we de werkzaamheden aan de Waalkade in juni 2014 te kunnen afronden. Andere toeristische projecten ondersteund vanuit het Ondernemersfonds waren, een Imago en Identiteitsverbetering van de Waalkade door de Vereniging Ondernemers Waalkade en de versnelling van de plannen voor sport en economie voor de nevengeul Waal van de Stichting Watersport Nijmegen. Ook het kalenderjaar 2013/2014 van het Ondernemersfonds hebben we weer opengesteld voor toeristische projecten in het Nijmeegse. In totaal zijn er 13 projecten ingediend.

Voldoende en geschikte ruimte voor bedrijvigheid

Wat hebben we bereikt

We monitoren vraag en aanbod van voorraad bedrijventerreinen jaarlijks. De afgelopen periode hebben we geconstateerd dat vraag en aanbod behoorlijk uit de pas liepen. Er is sprake geweest van een veranderende en stagnerende vraag naar bedrijventerreinen als gevolg van de lang aanhoudende mondiaal economische crisis. Dat is voor ons aanleiding geweest om een uitgebreidere vraag- en aanbodanalyse van de markt voor bedrijventerreinen te maken. Dit resulteerde in een bijstelling van de gemiddelde jaarlijkse vraagbehoefte naar maximaal 6 ha per jaar vanaf 2013. Daarnaast hebben we op basis van de conclusies uit de vraag- aanbodanalyse de fasering van een aantal bedrijventerreinen bijgesteld: startmoment uitgifte uitgesteld in de tijd (Compaq, Winkelsteeg, de Grift Noord) en fasering vertraagd in de tijd (Bijsterhuizen).

Door concurrentie van het ruime aanbod aan bestaande bedrijfsruimten en een kleinere kans op uitgifte van grote kavels valt de uitgifte op de korte termijn lager dan 6 ha uit. Dit laatste zien we ook terug in de uitgiftecijfers van 2013. Er is wel toegenomen interesse vanuit de markt, variërend van kavels van 1 tot 8 ha. Dit heeft in 2013 nog niet tot concrete transacties geleid. Voor 2014 zijn onze verwachtingen gematigd positief.

Met Mercuriuspark (werktitel) hebben we een omvangrijk herstructureringsproject afgerond en gewerkt aan herontwikkeling en intensivering van bestaand terrein. Met de aanleg van het Stadsbrugtracé werd circa 15 ha bedrijventerrein geherstructureerd, waarvan netto uitgeefbaar voor uitgifte 8,3 ha. In 2012 hebben we hiervan reeds 0,5 ha uitgegeven aan Burghouts, resteert dus nog 7,8 ha netto uitgeefbaar.

We zorgen er permanent voor dat de kwaliteit van onze bedrijvenlocaties op orde blijft. Daarvoor ondersteunden we verschillende bedrijven- en ondernemersverenigingen met een financiële bijdrage uit het Ondernemersfonds voor werklocatie managment. De waardering van ondernemers voor de directe fysieke bedrijfsomgeving is nog steeds

een 7.0.
De kantorenmarkt in Nijmegen staat er, wat leegstand betreft, beter voor dan landelijk (17%), desondanks is de problematiek wel groter geworden. Ondanks onze inspanningen nam de leegstand toe van 9,8% (1 jan. 2013) naar 13,8% eind 2013. De toename is voor het grootste deel te wijten aan het (weer) op de markt komen van oude kantoorpanden en de ontwikkeling van het nieuwe werken waarmee door efficiency en flexibiliteit minder vierkante meters zijn benodigd dan voorheen.

Indicatoren

1 15 ha bruto geherstructureerd waarvan nu nog 7,8 ha netto uitgeefbaar terrein

Indicator 4.1 is een weergave van het aantal ha direct uitgeefbaar bedrijventerrein. Dit betekent dat het ontsloten is en dat het bestemmingsplan zover is dat bouwvergunningen kunnen worden verleend.

Indicator 4.2 is een weergave van het aantal ha geherstructureerd bedrijventerrein. Zodra de herstructurering van een terrein afgerond is (o.a. bestemmingsplan zover gereed is dat bouwvergunningen verleend kunnen worden) wordt het terstond uitgeefbaar aanbod. Het gemeentelijk beleid is er op gericht eerst in te zetten op herstructurering voordat tot nieuwe planontwikkeling wordt overgegaan. Met deze indicator wordt de voortgang en realisatie op het gebied van herstructurering gevolgd.

Indicator 4.4 is wat betreft doelstelling een weergave van de gemiddelde jaarlijkse vraag naar bedrijventerrein, gebaseerd op historische uitgiftecijfers (regio Nijmegen).

Indicator 4.5 het aantal m2's kantoren dat leegstaat en onmiddellijk beschikbaar is voor derden, uitgedrukt in een percentage van de totale voorraad m2's kantoren.
Peildatum: 1 januari van het betreffende jaar
Bron: de Vastgoedrapportage

Wat hebben we ervoor gedaan

We hebben vraag en aanbod van bedrijventerreinen op elkaar afgestemd en actualiseerden ons bedrijventerreinenbeleid. Daarvoor stelden we een uitgebreidere vraag- en aanbodanalyse van de markt voor bedrijventerreinen op. Op basis van de werkgelegenheidsverwachting uit de Provinciale Economische Verkenning 2013-2018 hebben we een uitgifteverwachting gemaakt die wel rekening houdt met de conjunctuur. Op basis hiervan verwachten we een herstel van de uitgifte na 2013 tot circa 6 ha per jaar. Voor de kwalitatieve analyse hebben we een quick scan van de lokale markt gemaakt door middel van een stakeholders analyse onder een aantal marktpartijen: hoe staat een aantal bedrijfssectoren ervoor, hoe ontwikkelen ze zich en welke ruimtebehoefte vloeit daar uit voort. De uitkomsten uit de stakeholders analyse hebben geresulteerd in een actueel beeld per individueel bedrijventerrein. Het kwantitatief en kwalitatief geactualiseerde beeld van onze bedrijventerreinen heeft tot bijstelling in de programmering en fasering in de individuele planexploitaties in onze Voortgangsrapportage Grote Projecten (VGP) geleid. De raad is begin 2014, zowel over de VPG als over de notitie "Vraag- aanbodanalyse, een actualisatie van het bedrijventerreinenbeleid" geïnformeerd.

De herstructurering van Mercuriuspark hebben we afgerond. Vanaf eind 2013 hebben we nog 7,8 ha bedrijventerrein op Mercuriuspark beschikbaar voor uitgifte. De uitgifte vindt fasegewijs plaats tot en met 2018.

Om onze bedrijventerreinen en werklocaties onder de aandacht van marktpartijen te brengen staan de Nijmeegse bedrijfskavels, evenals de terreinen Bijsterhuizen en Bergerden op Gemeentekavel.nl. Daarnaast hebben we diverse promotie en marketingactiviteiten in gang gezet (website, brochures, advertenties, overleg met marktpartijen (w.o. makelaars)). Voor onze acquisitie- en accountmanagementactiviteiten benutten we de kracht van het organiserend vermogen in stad en regio zo optimaal mogelijk. We werkten hiervoor nauw samen met Oost NV / PPM Oost (Regionale Ontwikkelingsmaatschappij) en de NFIA (Netherlands Foreign InvestmentAgency). De (internationale) bedrijven die op zoek zijn naar locaties bereikten ons direct of via deze partners. We werken nauw samen om de onderscheidende kwaliteiten van onze stad over het voetlicht te brengen bij potentiële kandidaten. Uiteraard maakte de beschikbaarheid van bedrijventerreinen in Nijmegen en omgeving daar een belangrijk onderdeel van uit, zij zijn op de hoogte van de bedrijventerreinen die wij ter beschikking hebben en verspreiden deze informatie (via hun netwerk) bij potentiële vestigers. Ook de lokale en regionale vastgoedontwikkelaars in ons netwerk werden op regelmatige basis geïnformeerd over de ontwikkelmogelijkheden op de bedrijventerreinen.

Elke twee jaar wordt het Regionaal Programma Bedrijventerreinen op basis van de jaarlijkse voortgangsrapportage(s) aangepast. In het RPB 2013 hebben we voor Nijmegen een drietal wijzigingen laten opnemen: verkleinen van bedrijventerrein de Grift met 22 ha, definitief schrappen van 63 ha in de A 73 zone en aanpassingen van de uitgifteprognoses van onze bedrijventerreinen op basis van herziene planexploitaties. De raad hebben we geïnformeerd over het aangepaste RPB 2013 en dit RPB werd in oktober vastgesteld in de stadsregioraad. Tevens werd besloten dat de stadsregio in overleg treedt met de Provincie Gelderland over een andere, betere manier van het bepalen van de toekomstige vraag en aanbod van bedrijventerreinen die beter aansluit bij de ambities en de feitelijke mogelijkheden binnen de stadsregio.

We hebben de markttoets voor bedrijventerrein de Grift vastgesteld. Hiermee kozen we voor het economisch profiel van duurzame logistiek en voor een compactere ontwikkeling van bedrijventerrein de Grift. Met de keuze voor duurzaam logistiek spelen we maximaal in op de economische kansen die de gunstige ligging aan de A 15 biedt en sluiten we aan bij de specifieke marktvraag naar logistiek. Met een compactere ontwikkeling van De Grift brachten we het areaal bedrijventerrein terug van 64 ha bruto naar 42 ha bruto (circa 30 ha netto uitgeefbaar). De financiële consequenties van het verkleinen van bedrijventerrein de Grift werden verwerkt in onze Voortgangsrapportage Grote Projecten.

Ook dit jaar hebben we verschillende ondernemers- en bedrijvenverenigingen ondersteund met een financiële bijdrage voor werklocatie managment. Daarnaast zijn er door ondernemersorganisaties voor het kalenderjaar 2013/2014 9 projectaanvragen ingediend in het kader van werklocatiemanagement. Daarmee continueren we het investeren in het op orde houden van onze bedrijfsomgeving en daarmee de kwaliteit van ons vestigingsmilieu.

Nijmegen is een belangrijke havenplaats voor het nationale en internationale transport van goederen en voor het aanmeren van cruiseschepen. Als gevolg van de behoefte aan duurzaam transport en de toenemende congestie van de wegen wordt dit belang steeds groter. Met het baggeren in de Waalhaven, Lindenberghaven en ’t Meertje dat in april 2013 werd afgerond, hebben we weer ruimte gegeven aan de binnenvaart. Voor vervanging van de damwand Waalkade zie H3.

We zorgden voor afstemming van vraag en aanbod van kantoren. Samen met de makelaardij hebben we vraag, aanbod en de leegstand op de kantorenmarkt gemonitord. Ook hebben we meegewerkt aan het uitbrengen van de jaarlijkse Vastgoedrapportage 2013 in mei 2013. In 2012 hebben we het kantorenprogramma voor de Waalsprong al teruggebracht van 65.000 m2 naar 5.000 m².

Bij de realisatie van het Van der Valk hotel op locatie Station Lent hebben we de ondernemers daar waar mogelijk gefaciliteerd. De bestemmingsplanprocedure bevindt zich inmiddels in de eindfase. Aan andere initiatiefnemers hebben we locaties in Nijmegen Noord, als ook in Bergerden actief onder de aandacht gebracht.

Wat heeft het gekost

Toelichting financiën

Begrotingsrechtmatigheid

Begrotingswijzigingen van primitief naar dynamisch

Risico's