Wijken

Het programma Wijken omvat een integrale aanpak van sociale en fysieke kansen en problemen in de wijken. Doel is de veiligheid en leefbaarheid te verbeteren, samen met de bewoners en andere partijen in de wijken. De wijkaanpak bestrijkt alle negen stadsdelen en de daarbinnen vallende 44 wijken. De aanpak is specifiek gericht op de aandachtsgebieden en probleemgebieden in wijken en dan met name op die thema’s die vergaande effecten hebben op de leefbaarheid:

• veiligheid (objectief en subjectief);
• overlast en probleemhuishoudens;
• (overlast van) jongeren.

Naast de inzet op deze thema’s blijft het speerpunt voor de wijkaanpak:

• verbetering participatie bewoners in de wijken.

We willen bewoners meer betrekken en meer verantwoordelijkheid geven bij de aanpak van de leefbaarheid en de veiligheid in de wijk. We investeren in bestaande en nieuwe contacten in de wijken en streven naar participatie van zoveel mogelijk verschillende groepen, met speciale aandacht voor jongeren en allochtonen. (Collectieve) zelfredzaamheid, selfsupport en eigen initiatief stimuleren we zoveel mogelijk. We streven naar meer participatie en eigen verantwoordelijkheid waar het kan, waar het nodig is bieden we extra ondersteuning en aandacht.

Ons college stelde in 2012 het ambitiedocument burgerparticipatie en nieuwe subsidierichtlijnen vast. Met de nieuwe inzichten daaruit, gekoppeld aan de uitkomsten van de werkconferenties en de opbrengst van de wijkenkaravaan, legden wij in 2013 in het document ‘Mee(r) Doen’ onze inhoudelijke ambities voor de participatie in de wijken voor de komende jaren vast.

Rode draad daarin is de veranderende rolverdeling tussen overheid en burgers. We gaan meer uit van de eigen kracht van bewoners, experimenteren met wijkondernemerschap, kennisuitwisseling tussen bewoners(organisaties) onderling, beter gebruik van sociale media. We geven meer ruimte aan eigen initiatieven en nieuwe groepen en ondersteunen die zo nodig. Verantwoordelijkheid geven betekent ook loslaten. Het programma wijken speelt een belangrijke rol in het betrekken van zowel bewoners (wijkraden) als collega’s in die cultuuromslag.

Ook onze subsidievoorwaarden voor bewonersinitiatieven hebben we in 2013 vernieuwd, ze zijn nu gebaseerd op flexibiliteit, tijdelijkheid en doelgerichtheid. We stimuleren met onze subsidies initiatief en participatie. Daarbij streven we naar het ‘op eigen benen’ staan, optimale financiële onafhankelijkheid en eigen verantwoordelijkheid is het uitgangspunt. Vanzelfsprekend passen we hier maatwerk toe.

We zien dat bewoners zich steeds minder willen binden aan vaste structuren, maar liever actief zijn met concrete acties en eigen netwerken vormen. ‘Dromen over Dukenburg’ is daarvan een goed voorbeeld., maar ook bijvoorbeeld de zzp-netwerken die in verschillende stadsdelen zijn ontstaan. Bewonersgroepen willen graag van elkaar leren. Met dit doel organiseerden we eind november een wijkenfestival. 70 bewonersinitiatieven presenteerden zich aan geïnteresseerden. Het festival trok circa vijfhonderd bezoekers, de deelnemers zijn enthousiast voor een vervolg. Op het festival is ook het nieuwe digitale wijkenmagazine gelanceerd: ‘Nijmegen maken wij’. Ook dit heeft als doel om kennisuitwisseling tussen bewonersgroepen onderling en andere geïnteresseerde en betrokken partijen te stimuleren.

Er is vertrouwen in de eigen kracht van de wijkgemeenschap, al heeft die af en toe wat hulp nodig. Met het procesmanagement van ‘1 wijk 1 plan’ zetten we bewoners aan het roer en laten we zien wat ‘een andere overheid’ betekent. We laten beleid en praktijk beter op elkaar aansluiten en we geven de wijk de ruimte om zelf oplossingen voor problemen te vinden en kansen te verzilveren. In Noord en in Lindenholt hebben we in 2013 de pilots voor ‘1 wijk 1 plan’ uitgevoerd. Het raadsteam actief burgerschap was hierbij nauw betrokken .

In alle stadsdelen zorgen we dat we weten wat er speelt en dat gebeurt wat nodig is!

• We organiseerden samenwerkingsverbanden en realiseerden (integrale) wijkaanpakprogramma’s.
• We ondersteunden en stimuleerden bewonersinitiatieven.
• We investeerden in bestaande en nieuwe contacten met alle wijken; met de bewoners, ondernemers en de in de wijken werkzame organisaties.
• We voerden de regie op de aanpak van jongerenoverlast, woonoverlast en multiprobleemhuishoudens.
• We stimuleerden nieuwe en noodzakelijke ontwikkelingen op het brede terrein van leefbaarheid en veiligheid in de wijken.
• We zorgden voor voldoende speelvoorzieningen en wijkaccommodaties en stimuleerden het gebruik ervan.
• We waren alert op kansen voor de wijk en brachten partijen bij elkaar.

De Stads- en wijkmonitor laat zien dat op het gebied van het woon- en leefklimaat de Nijmeegse wijken dichter naar elkaar komen: minder grote verschillen in leefbaarheid als gevolg van een verbetering van de (relatief) minst leefbare delen van de stad. Het aantal deelgebiedjes (buurtjes, delen van wijken) met problemen is gedaald van 65 naar 42. Het woon- en leefklimaat in negen van de zeventien Nijmeegse aandachtswijken laat nog steeds een ondergemiddeld totaalbeeld zien.

De realisatie 2013 van de aan het programma wijken verbonden topindicatoren is gebaseerd op de stads- en wijkmonitor. In de digitale versie van de jaarrekening zijn de scores verwerkt.

Op het programma is er een onderuitputting op de lasten van € 235.000,- . Samen met een voordeel op de baten van € 14.000,- sluit het programma af met een voordeel van € 249.000,- . De belangrijkste oorzaken:

• Wijkbudgetten en het budget flexibele wijkaanpak zijn naast het ondersteunen van bewonersinitiatieven ook bedoeld om snel op actuele knelpunten in te spelen. Dit, hoefde in 2013 in veel mindere mate aangesproken te worden
• De veranderingen in bewonersorganisaties/ netwerkstructuren, hebben tijdelijk voor minder initiatieven gezorgd (bijvoorbeeld in Midden)
• Verder speelt in geringe mate mee dat de subsidieregeling voor bewonersparticipatie is vernieuwd wat er toe heeft geleid dat er meer beroep wordt gedaan op eigen verantwoordelijkheid en selfsupport waardoor minder of kleinere subsidies aan bewoners worden verleend.
• Bij speelvoorzieningen is er een gering voordeel op de onderhoudskosten.