Groen & Water

In 2013 hebben we twee belangrijke en redelijk complexe besluiten genomen.

Allereerst hebben we geheel Heumensoord in erfpacht gegeven aan Natuurmonumenten en een deel van Heumensoord verkocht aan Vitens. Het beheer vindt plaats op basis van een beheervisie voor het gehele bosgebied; de Nijmeegse raad blijft ook in de toekomst de visie vaststellen. De ervaringen tot dusver zijn positief: Natuurmonumenten betrekt nadrukkelijk haar omgeving bij haar natuurbeheer en het voor Nijmegen belangrijke Vierdaagsekamp is prima verlopen.

Ook hebben we besloten toe te treden tot de Gemeenschappelijke Regeling Park Lingezegen, mede op basis van afspraken met de provincie voor een financiële bijdrage van 3 miljoen euro voor realisatie van de Landschapszone/De Waaijer. Hiermee toont Nijmegen haar ‘Groene Hert’ voor de regio.

In 2013 is in de Ooijpolder de ecologische en recreatieve verbindingszone stuwwal/Oude Waal opgeleverd. We hebben hiervoor eerder al een investeringsbijdrage geleverd. Bovendien realiseerden wij de brug Ooijpoort en rondden we de besluitvorming rond cultuur- en natuurhistorisch centrum De Bastei nagenoeg af. De Ooijpoort en Bastei zijn belangrijk in Nijmegen Omarmt de Waal en ze verbinden op unieke wijze het Valkhofkwartier en onze binnenstad met de Ooijpolder.

We hebben veel tijd en energie gestoken in overleg met de partijen die in Volkspark De Goffert actief zijn. Dit heeft geleid tot een gezamenlijke gedragen projectenlijst ter verbetering van het park; de uitvoering van deze projecten is naar verwachting april 2014 goeddeels afgerond.

De scores uit de Stad- en Wijkmonitor 2013 geven voor groen een diffuus beeld. Overall is de tevredenheid gedaald van 69% (2011) naar 67% (2013). Opmerkelijk is de stijging in stadsdeel Centrum (2011: 58%; 2013: 66%), volgens de monitor toe te schrijven aan extra groen (Korenmarkt, Nassausingel, enkele hofjes Benedenstad). Even opmerkelijk is de daling in Dukenburg (2011: 75%; 2013: 70%) ondanks de inspanningen (conform Groenaanpakplan Dukenburg) sinds 2010 het groen ‘bij de tijd’ te brengen. Opmerkelijk is ook de daling in Oud-west (2011: 54%; 2013: 50%), waarschijnlijk samenhangend met de wijkbrede discussies in De Biezen over de kwaliteit van bomen in het Westerpark en de aanpak van extra groen in Victor en Verax, en mogelijk ook met de petitie 'West wil groene buffer'. Overigens veroorzaakt de per 2011 veranderde onderzoeksmethode een tevredenheidsscore die structureel een paar procentpunten lager is.

Onze indicator ‘0,5 hectare groen binnen 300 meter van iedere woning’ werkt goed door in onze activiteiten. Binnenkort wordt het Truus Mastpark opgeleverd; er resteren dan nog knelpunten in Nijmegen Oud-West en in Grootstal. Het Nijmeegse groenareaal in Nijmegen bezuiden de Waal en het aandeel duurzame bomen in de lanen van de hoofdboomstructuur bleven in 2013 nagenoeg gelijk.

In 2013 hebben wij ook vanuit programma Groen & Water een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van locatiegebonden evenementenbeleid en zijn er bijdragen geleverd aan tal van projecten, zoals in de Waalsprong, gericht op duurzame stedelijke ontwikkeling.

Binnen het Deltaprogramma Rivieren zijn afgelopen jaar regiosessies georganiseerd, waaraan Nijmegen heeft deelgenomen. Eind 2013 is de concept-voorkeursstrategie Waal opgesteld door de provincie en het Rijk. Binnen het Deltaprogramma Nieuwbouw & Herstructurering heeft Nijmegen bijgedragen aan gesprekken over het thema Klimaatbestendige Stad.

Ons beheer van regen- en afvalwater richt zich op beschermen van de volksgezondheid, het streven naar een duurzaam milieu (voorkomen van ongewenste emissies naar oppervlaktewater en bodem) en handhaven van een goede leefomgeving (beperken van overlast voor de omgeving).

Voor ons rioolbeheer geldt met ingang van 2011 als indicator ‘minimaal gelijkblijvende restlevensduur’. De restlevensduur aan het begin van 2013 was 48,2 jaar, en nu, op basis van de in 2013 uitgevoerde rioolinspecties 48,7 jaar. De gemiddelde ouderdom van onze riolen is circa 40 jaar en de gemiddelde levensverwachting is momenteel bijna 90 jaar.

2013 was het vierde jaar van de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2016. Dit plan werkt inmiddels goed door in de zorgvuldige ambtelijke afstemming in onze ‘waterketen’ en in goede afstemming van onze activiteiten en investeringen op de overige gemeentelijke programma’s (met name Mobiliteit en Openbare ruimte). We hebben de tussenevaluatie van het GRP 2010-2016 uitgevoerd en vastgelegd in het ‘Voortgangsbericht GRP 2010-2016’, samen met een bijbehorende actie- en aandachtspuntenlijst. De eindconclusie is dat Nijmegen goed op koers ligt om de doelstellingen van het GRP 2010-2016 te bereiken, de rioleringszorg wordt goed uitgevoerd. Op enkele onderdelen is ruimte voor verbetering, waaraan wij inmiddels werken.

Wij hebben 6,5 hectare afgekoppeld. Daarmee resteert een theoretische afkoppelopgave van maximaal 8 hectare. Deze restopgave is in 2013 ingevuld met alternatieve maatregelen, met name door het optimaal afstellen van rioolgemaal De Biezen.

Ons streven naar maximale kosteneffectiviteit geeft ons Ingenieursbureau vorm door inschrijvers bij aanbestedingen voor rioolvervanging te vragen om zogenaamde kansen- en risicodossiers. Inschrijvers kijken daardoor bij hun inschrijving creatief naar mogelijkheden om kosten te drukken en duurzaamheid te verbeteren (bijvoorbeeld minder grondverzet, meer hergebruik materiaal). Kosteneffectiviteit streven we ook na in de exploitatie (beheer en onderhoud). Bij kolkenzuigen, straatreiniging, reparaties aan riolen en kolken werken we bij voorkeur met meerjarige bestekken, wat in de regel leidt tot meer kwaliteit en kosteneffectiviteit. Ons Bureau Kwaliteitsbeheer verzorgt ook de afstemming en voorbereiding van onze investeringsprojecten. In 2013 hebben we meegedaan aan de driejaarlijkse landelijke benchmark voor de rioleringszorg. Nijmegen scoort vergelijkbaar tot goed met soortgelijke gemeenten.

Wij hebben ook in 2013 geïnvesteerd in verbetering en vernieuwing van de riolering op basis van een afgewogen jaarprogramma en afstemming met andere werkzaamheden in de openbare ruimte. Bewoners van buurten en straten zijn daar nadrukkelijk bij betrokken, we hielden rekening met investeringsplannen van gemeente en derden en met bereikbaarheid en verkeersdoorstroming. Enkele projecten: renovatie van rioolgemaal Lindenholt, rioolvervanging in Grootstal-Zuid (meerdere straten); renovatie van overstortvijver Archipelstraat; vervanging van een groot aantal kolken; rioolvervanging in enkele straten Brakkenstein; aanleg persleiding De Grift. Een tiental niet-gerioleerde panden op toekomstig eiland Veur-Lent is voorzien van huisaansluitingen; de rioolvervangingen Ananasstraat e.o. en Frans Halsstraat zijn voorbereid en worden in 2014 uitgevoerd.

In de loop van 2013 is ook de financiering van uitbreidingsinvesteringen in de Waalsprong ondergebracht in programma Groen & Water. Er is een apart krediet (K000212) beschikbaar gesteld voor deze investeringen. In 2013 is ruim 4,5 miljoen euro ten laste gebracht van dit krediet. De kapitaallasten over deze investeringen worden vanaf het jaar 2014 gerealiseerd en worden gedekt uit de algemene middelen. Dit heeft financieel gezien geen invloed op het programmaresultaat in 2013.

In 2013 hebben wij ook vanuit programma Groen & Water een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van locatiegebonden evenementenbeleid en zijn er bijdragen geleverd aan tal van projecten, zoals in de Waalsprong, gericht op duurzame stedelijke ontwikkeling.

Binnen het Deltaprogramma Rivieren zijn afgelopen jaar regiosessies georganiseerd, waaraan Nijmegen heeft deelgenomen. Eind 2013 is de concept-voorkeursstrategie Waal opgesteld door de provincie in samenwerking met het Rijk, ter consultatie voor te leggen aan de lokale overheden en andere organisaties. Binnen het Deltaprogramma Nieuwbouw & Herstructurering heeft Nijmegen bijgedragen aan gesprekken over het thema Klimaatbestendige Stad.

Ons beheer van regen- en afvalwater richt zich op beschermen van de volksgezondheid,

streven naar een duurzaam milieu (voorkomen van ongewenste emissies naar oppervlaktewater en bodem) en handhaven van een goede leefomgeving (beperken van overlast voor de omgeving).

Voor ons rioolbeheer geldt met ingang van 2011 als indicator ‘minimaal gelijkblijvende restlevensduur’. De restlevensduur aan het begin van 2013 was 48,2 jaar, en nu, op basis van de in 2013 uitgevoerde rioolinspecties 48,7 jaar. De gemiddelde ouderdom van onze riolen is circa 40 jaar en de gemiddelde levensverwachting is momenteel bijna 90 jaar.

2013 Was het vierde jaar van de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2016. Dit plan werkt inmiddels goed door in de zorgvuldige ambtelijke afstemming in onze ‘waterketen’ en in goede afstemming van onze activiteiten en investeringen op de overige gemeentelijke programma’s (met name Mobiliteit en Openbare ruimte).

In 2013 hebben we de tussenevaluatie van het GRP 2010-2016 uitgevoerd en vastgelegd in het ‘Voortgangsbericht GRP 2010-2016’. Dit voortgangsbericht hebben we in 2013 vastgesteld, samen met een bijbehorende actie- en aandachtspuntenlijst. De eindconclusie van de tussenevaluatie is dat Nijmegen goed op koers ligt om de doelstellingen van het GRP 2010-2016 te bereiken. Binnen de kaders van het GRP wordt de rioleringszorg goed uitgevoerd. Op enkele onderdelen is ruimte voor verbetering aanwezig, waaraan wij inmiddels werken.

Wij hebben in 2013 in Nijmegen 6,5 hectare afgekoppeld. Daarmee resteert een theoretische afkoppelopgave van maximaal 8 hectare. Deze restopgave is in 2013 ingevuld met alternatieve maatregelen, met name door het optimaal afstellen van rioolgemaal De Biezen.

Ons streven naar maximale kosteneffectiviteit geeft ons Ingenieursbureau vorm door inschrijvers bij aanbestedingen voor rioolvervanging te vragen om zogenaamde kansen- en risicodossiers. Inschrijvers gaan daardoor bij hun inschrijving creatief kijken naar mogelijkheden om kosten te drukken en duurzaamheid te verbeteren (bijvoorbeeld minder grondverzet, meer hergebruik materiaal).

Kosteneffectiviteit streven we ook na in de exploitatie (beheer en onderhoud). Bij kolkenzuigen, straatreiniging, reparaties aan riolen en kolken werken we bij voorkeur met meerjarige bestekken, hetgeen in de regel leidt tot meer kwaliteit en kosteneffectiviteit. Ons Bureau Kwaliteitsbeheer verzorgt ook de afstemming en voorbereiding van onze investeringsprojecten.

In 2013 hebben we meegedaan aan de driejaarlijkse landelijke benchmark voor de rioleringszorg. Nijmegen scoort daarin vergelijkbaar tot goed met soortgelijke gemeenten.

Wij hebben ook in 2013 gewerkt met investeringen aan verbetering en vernieuwing van de riolering op basis van een afgewogen jaarprogramma en afgestemd met andere werkzaamheden in de openbare ruimte, met nadrukkelijk daarin betrokken de bewoners van buurten en straten en rekening houdend met overige investeringsplannen van gemeente en derden en met bereikbaarheid en verkeersdoorstroming. Enkele projecten:renovatie van rioolgemaal Lindenholt, rioolvervanging in Grootstal-Zuid (meerdere straten); renovatie van overstortvijver Archipelstraat; een groot aantal kolken is vervangen; rioolvervanging in enkele straten Brakkenstein; aanleg persleiding De Grift; een tiental niet-gerioleerde panden op toekomstig eiland Veur-Lent is voorzien van huisaansluitingen; de rioolvervangingen Ananasstraat e.o. en Frans Halsstraat (tussen Tooropstraat en Daalseweg) zijn voorbereid en worden 2014 uitgevoerd.

In de loop van 2013 is ook de financiering van uitbreidingsinvesteringen in de Waalsprong ondergebracht in programma Groen & Water. Er is een apart krediet (K000212) beschikbaar gesteld voor deze investeringen. In 2013 voor ruim € 4,5 miljoen ten laste gebracht van dit krediet. De kapitaallasten over deze investeringen worden vanaf het jaar 2014 gerealiseerd en worden gedekt uit de algemene middelen. Dit heeft financieel gezien geen invloed op het programmaresultaat in 2013.

Het programma kent een nadelig resultaat over 2013 van € 180.000 dat voor € 157.000 wordt gedekt uit de beschikbare ISV middelen jaargang 2014.